شرکت رنگچی شیمی ،نماینده انحصاری شرکت بایر آلمان، برترین تولید کننده اکسید آهن و اکسید کروم در جهان میباشد.
پیگمنتهای اکسید آهن جهت تولید سیمان رنگی،انواع سنگ مصنوعی و دکوراتیو،انواع کفپوشهای بتنی ،سنگفرشهای
خیابانی،جداول و قطعات بتنی،مبلمان شهری و آسفالت رنگی کاربرد دارد
مقدمه:
• رنگ مسیر را نشان میدهد
• طبیعت و انسان دردنیای رنگ زندگی می کنند. مسیرها، جاده ها و میادین عمومی انواع گسترده ای از مناظر شهری و طبیعی را به روی ما می گشایند.
• از روزهایی که زمین زیرپای ما و چرخها به رنگهای خاکستری محدود می شد، گذشته است و طراحی مناظر شهری و مدرن به دلیل المانهای طراحی رنگی شده اند. بتون آسفالتی رنگی و علامات ترافیکی روی آسفالت رنگی که مسیری را نشان می دهند، مناطق و میادین را تزیین کرده اند. تنالیته های قوی و ملایم، با محیط اطراف ما ـ با رنگهایی که در زندگی ما وجود دارند ـ سازگاری یافته اند.
آسفالت رنگی از رویا تا واقعیت :
رنگدانههایی که قرار است از این پس لابهلای ذرات قیر بنشیند تا از سیاهی یکدست سطح جادهها ، از قوطیهای رنگ، کارگران قلم مو به دست، ماشینهای رنگپاش و رنگکاری چندباره آسفالت خیابانها بینیاز شویم.
کاربردها:
برای مشخص کردن محل عبور عابران پیاده، مشخص کردن بخشهای مختلف بزرگراهها، سطح سرعتگیرها، کشیدن حصار در جاده برای مشخص کردن مسیر ویژه دوچرخه سواری و پیاده روی و محوطه های ورزشی و... از آسفالت رنگی به جای رنگ کردن سطح آسفالت می توان استفاده کرد.
مزایا:
تفکیک خطوط و مسیرهای ویژه و مقاومت در برابر سرخوردگی (رنگ باعث افزایش سرخوردگی تا حد 40 درصد می شود)
سطح روشن و مناسب برای روسازی پل ها و معابر دیگر مانند تونل ها و زمین های ورزشی(کاهش مصرف انرژی روشنائی تا 30 درصد)
زمان و حجم عملیات کمتر در مقایسه با مسیرهائی که ابتدا آسفالت و سپس رنگ آمیزی می شوند.
تولید آسان و عدم نیاز به تکنولوژی پیچیده،
طول عمر بسیار بیشتر (تا زمان از بین نرفتن آسفالت ) نسبت به رنگ
مقدار مصرف:
در صد اختلاط پیگمنت قرمز 130 بایفروکس در آسفالت معادل 5 درصد وزن کل آسفالت ( هم وزن قیر مصرفی) میباشد.
نحوه تولید:
نحوه تولید بسیار ساده میباشد و نیازمند تجهیزات خاص و نیروی متخصص نمیباشد.قبل از استفاده از قیر در میکسر باید معادل 5 درصد وزن
آسفالت ،پیگمنت را به شن و ماسه داخل میکسر اضافه نمود و بعد از 10 الی 15 ثانیه ای که شن و ماسه همراه پیگمنت میکس شد سپس قیر را اضافه کرده و در آخرآسفالت رنگی با رنگ قرمز بسیار زیبا و با کیفیت خواهید داشت .
پروژه های اجرا شده:
پیست دوچرخه سواری بلوار کشاورز و پارک تیموری طرشت که توسط شرکت سولار صنعت اجرا گردیده
مسیر اتوبوسرانی شهر اصفهان که توسط شهرداری اصفهان اجرا شده
زمین بازی دانشکده کشاورزی استان گلستان
اجرای محوطه ویلائی و زمین بازی توسط شرکت سولار صنعت
تماس با ما:
خواهشمند است جهت کسب هرگونه اطلاعات ،دریافت نمونه و کاتالوگ تماس حاصل فرمائید.
جهت دیدن کاتالوگ از آدرس زیر نیز میتوانید استفاده فرمائید.
http://www.bayferrox.us/product_information/product_literature.cfm
شهر یک اثر هنری بزرگ است که آفرینندگانی به وسعت خود و به تعداد جمعیتش دارد.
هدف غایی یک شهر ایجاد محیطی دلنشین و راحت و پرورنده به عنوان یک بستر زندگی عمومی است. در یک فضای شهری مردم در حداکثر ارتباط و تعامل بایکدیگر قرار میگیرند. امروزه شهر نشینی به صورت جزء جداناشدنی جوامع بشری درآمده است. برآورده ساختن نیاز انبوهی از مردم که از یک محیط مشترک برداشتهای متفاوتی دارند شهرها را به موجوداتی زنده و پویا تبدیل کرده است که طراحی های شهری از مقیاس خرد و کلان را تحت تاثیر قرار میدهد. وسعت و افزایش شهر نشینی در ده های اخیر برنامه ریزان را بر آن داشته که به مسائل اقتصادی فرهنگی و به خصوص نظام اجتماعی توجه ویژه ای داشته باشند. و در صدد ایجاد و طراحی محیطی مناسب و دلپزیر برای شهروندان برآیند. چنین محیطی با گوناگونی بسیار نوعی آزادی انتخواب به شهروندان میدهد و در واقع زمینه خلاقیت را فراهم میکند. فضای یک شهر حداکثر ارتباط را با مردم و زیستگاه پیرامونشان برقرار میسازد و خود نیز به صورت یک فضای رابط در تعاملات اجتماعی میان شهر وندان عمل میکند و تنها راه برقراری درست ارتباط میان شهر و شهروندان و ارتباط میان شهروندان با یکدیگر به واسته محیط شهری ارائه امکانات مناسب شهری است.
در فضای میان ساختمان ها و بناها، عناصر مکملی نیاز است تا زندگی شهری را سامان بخشد، تجهیزاتی که، امکان زندگی را در فضای محصور میان ساختمانها فراهم آورد. این اجزاء، جریان حرکت، سکون، تفریح و اضطراب را در شهر تنظیم می کنند و به آن روح می بخشند.
از زماني كه ديد شهروندان و شهرداران ما تنزل يافت كه شهر تنها مجموعه اي از آهن و بتن است براي اين كه عده اي در خانه هاي آن زندگي كنند و در خيابان هايش خودرو برانند، شهرهاي ما از زيبايي تهي شدند. در حالي كه علاوه بر تأمين نيازهاي اوليه شهروندان، بايد با ديد هنري و زيبايي شناسانه هم به شهر نگاه كرد تا امكان زندگي با كيفيت بالا براي جمعيت شهرنشيني كه روزبه روز تعدادشان افزايش مي يابد فراهم شود. آيا اگر در دوره صفويه مثل ما به شهر نگاه مي شد، اينك معجوني از هنر، معماري و زيبايي به نام شهر اصفهان وجود داشت؟ همين ديد هنري است که به شهر هويت مي دهد. بسياري از شهرهاي قديمي و تاريخي ما كه هنوز بافت قديمي شان را حفظ كرده اند؛ ظاهر باهويتي دارند. ولی هم اکنون ناهمگوني در شهرهاي ما به ريزترين بخش هاي مبلمان شهري نيز كشيده شده است. پل روي جوي هاي آب، شكل سطل هاي زباله و جاي نصب آنها، نيمكت پارك ها، شكل و رنگ نرده ها، تابلوهاي راهنما و ... ظاهراً بي اهميت هستند درحالي كه اين ها جزو مبلمان شهري و هويت شهرهاي ما هستند كه درباره آنها زياد فكر نشده است.
اينها همه ناشي از بي توجهي به طراحي شهري يا همان مبلمان شهري است. شكل جوي آب، نماي ساختمان ها، جداول كنار خيابان ها، جاي كيوسك های تلفن، جاي ايستگاه هاي تاكسي و اتوبوس، مكان نصب تابلوهاي تبليغاتي و ... همه جزو مبلمان شهري محسوب مي شوند ولی متاسفانه در ايران به اين مقوله تا کنون توجه ای درخور شان نشده است.
نمونه یک ایستگهاه اتوبوس مدرن در برزیل
تعریف مبلمان شهری
اثاثیه، تجهیزات یا مبلمان شهری، اصطلاحات رایج این تسهیلات و امکانات شهری هستند.
این تسهیلات در انگلستان بیشتر به «مبلمان خیابانی» و در امریکا به «مبلمان همگانی» با «مبلمان فضای باز» معروف است.
در واشکافی واژه اثاثیه شهری یا مبلمان شهری به مفاهیم قابل تاملی اشاره میشود: «اثاثیه، جمع اثاث به معنای وسایل و لوازم زندگی است. تجهیزات، جمع تجهیز، در مفهوم آراستن و بسیج کردن و بیشتر به وسایل و ساز و برگ نظامی اطلاق می شود. مبلمان واژه فرانسوی به معنای مجموعه اثاثه و دکوراسیون یک محل است.».
رایج ترین ترکیب واژگانی (( مبلمان شهری )) است که میتواند در بر گیرنده مفاهیم ضمنی و کاربردی گسترده ای باشد. در درواقع از واژه مبلمان شهری بر می آید که این ابزار و وسایل جهت استفاده عمومی به صورت مستقیم و غیر مستقیم تعیین کننده روابط میان شهروندان بایکدیگر یا با محیط اطرافشان میباشد.
مبلمان شهری به مجموعه وسیعی از وسایل- اشیاء- دستگاه ها- نمادها- خرده بناها و عناصری گفته میشود که جهت ایجاد آسایش- حفاظت- زیبایی- راحتی- راهنمایی- و 000 به کار گرفته میشود که کلا شامل سه دسته ی عمده است:
1- تجهیزات کاربردی
2- تجهیزات ایمنی و آسایش
3- تجهیزات زیبا سازی فضای شهری
تجهیزات کاربردی شهری دارای زیر مجموعه های میباشند که عبارتند از :
1- تعیین جهت و ارائه اطلاعات (مانند : تابلوهای راهنما- نامگذاریها و ...)
2- ارائه مقررات ( مانند : تابلوهای راهنمایی و رانندگی – تابلوهای اختار و ... )
3- ارائه کالا و محصولات ( مانند : کیوسکهای روزنامه- صندق پست و ... )
4- مبلمان ثبتی ( مانند : پارکومترها – تقویم ها و ... )
نمونه یک کیوسک روزنامه فروشی در بخش مرکزی شهر ونیز
نمونه ای از یک کیوسک روزنامه فروشی در ایتالیا
تجهیزات ایمنی و آسایش شهری دارای زیر مجموعه های میباشند که عبارتند از :
1- استراحتگاه و پناهگاه ( مانند : نیمکتها - آلاچیقها و ... )
2- حفاظتی ( مانند : نرده ها – حصارها - جداکننده ها و ... )
3- تفریحی ( مانند : وسایل بازی کودکان- وسایل ورزشی و ... )
4- روشنایی
نیمکتی که همنشینی چوب و بتن را به زیبایی نشان میهد
نمونه این آلاچیقها در شهر کرمان، یزد، زاهدان و مناطق کویر مرکزی ایران به صورت اقامتگاه های دائمی استفاده میشود.
و این هم یک کانکس مدرن 2011
نمونه ای از اسباب بازیهای نصب شده در سطح شهرهای ایران
نور پردازی بر روی پل دزفول لزوم نصب نیمکتها جهت استفاده از فضای شب به شدت احساس میشود.
یک فضای شهری با مبلمانی مختص به شب در شهر نیویورک
تجهیزات زیبا سازی فضای شهری :
1- وسایل فرهنگی ( مانند : مجسمه ها - المانها و ... )
2- فضای سبز ( مانند : باغچه ها - گلدانها - پارکها و ... )
تبدیل درختان خشکیده به مجسمه های شهری کاری درخور ستایش از شهرداری تهران
تجهیزات شهری به عنوان مجموعه ای از وسایل متحرک و نیمه متحرک و کاربردی یا تزئینی که با اجازه یا اطلاع مقامات دولتی به طور دائم یا فصلی در فضای عمومی شهر در اختیار ساکنان قرار گرفته اند جزء لاینفک محیط زیست یک شهر جهت نمایش و شناخت کامل هویت یک شهر می باشد. در واقع میتوان با نگاه به مبلمان شهری به عمق توجه مسئولین و برنامه ریزان شهری و همچنین خصوصیات فرهنگی و رفتاری شهروندان یک شهر پی برد.
لزوم توجه به مبلمان شهری
بستر کلان شهرهای امروز پاسخگوی نیاز ساکنان خود نمی باشد و شدت فعالیت های شهری )به خصوص در شهر های جهان سوم ) شرایط بسیار سخت و مخربی برای شهروندان به وجود آورده است. اجزای کالبد شهر های امروزی از جمله اصفهان با سرعت حرکت انسان ها و فشار سنگین زندگی شهرنشینی ؛ سازگاری ندارد و فضاها و کاربری های عمومی آن از ظرفیت و قابلیت لازم جهت پاسخگویی به نیازهای زندگی پر شتاب شهری برخوردار نیست در این میان کیفیت فیزیکی شهرها ؛ زیبایی شهر و رضایت شهروندان بدون برنامه ریزی صحیح ؛ مکان یابی مناسب ؛ لحاظ شرایط بومی و فرهنگی و ایجاد تناسب کارکردی ابعادی در شهر ؛ سطوح ارتباطی و به ویژه مبلمان آن ایجاد نخواهد شد .
در حال حاضر اکثر سازمان ها و مراکز دست اندر کار کشور ؛ برنامه ریزی و مکان یابی صحیح مبلمان شهری را به عنوان یک راهبرد قطعی برای ایجاد محیطی پایدار ؛ مناسب و منطبق بر شرایط بومی تلقی نمی کنند و با عدم برنامه ریزی یا برنامه ریزی ناقص و غیر استاندارد در این زمینه ؛ به هرج و مرج بصری و عدم کارایی این عناصر در محیط های شهری دامن می زند و از طرف دیگر مبلمان موجود نیز به دلیل مشکلات فرهنگی ( تخریب گرایی ) و عدم رسیدگی دایمی و مدیریت نامناسب ؛ کاربران را با مشکلات عدیده ای روبرو ساخته اند شهر اصفهان نیز به عنوان یک کلان شهر از این مقوله مستثنی نیستند.
تداخل فرهنگ اصیل ایرانی و فرهنگ وارد شده از سایر کشورها به دلیل گسترش ارتباطات و ترکیب فرهنگی نواحی مختلف کشور به دلیل گسترش مقوله شهر نشینی و محاجرت واستحکاک میان فرهنگها در شهر ها بیانگر این امر است که با توجه به هرج و مرج موجود هرچه بیشتر جای خالی یکپارچه سازی و نظم دهی فضاهای شهری احساس میشود.
بسیاری از عناصر به کار رفته در یک خیابان؛سابقه ای به قدمت تمدن بشری دارند از جمله ی این عناصر می توان به انواع سرپناه و نشست گاهها اشاره کرد .برخی دیگر از این عناصر به طور مشخص معلول ابداع یا اختراعی تاریخی هستند به طور مثال نیاز به تلفن همگانی در مکان های عمومی پس از ظهور تلفن و فراگیری آن در اروپا و سایر نقاط شکل گرفت. در بررسی سیر تحول شهر و خیابان نقطه ی عطف بسیار مهمی وجود دارد و آن انقلاب صنعتی است و این پدیده نه تنها بر سیمای ظاهری شهر تاثیر گذاشت بلکه تا اعماق وجودی جزئی ترین مسائل شهری ریشه دواند . وابستگی هایی را از بین برد و نیاز هایی را ایجاد کرد با ظهور طراحان قرن بیستمی از گوشه و کنار دنیا این شاخه از گرایش های طراحی هم بسیار گسترده و هم متنوع شد؛نو آوری؛ فرایندهای تولید و فناوری؛ طرح های کامل تر و جامع تری را سبب گشت ؛ مفاهیمی هم چون یکپارچگی ؛ هماهنگی ؛ هویت و دوام در سر لوحه ی کار طراحی برای مجموعه اجزای مبلمان شهر قرار گرفت.
مبحث مبلمان شهری در کنار رفع نیاز های مادی گروههای مختلف استفاده کننده از فضاهای شهری؛ به جنبه زیبا شناسانه آن نیز باید بپردازد و این زیبایی بیش از هر چیز حاصل هماهنگی؛ وحدت و تنوع؛ تکرار شوندگی و انعطاف پذیری عناصر شهری است. درغیر این صورت نا به سامانی و بی هدفی که امروز به دلیل پراکنده کاری و خود محوری به بهانه هایی مانند : صرفه ی اقتصادی و نبود الگو و ضوابط مناسب و استاندارد برای این عناصر؛ بروز کرده و چهره شهر را مخدوش نموده همچنان حل نشده باقی می ماند.
صحنه ای تکان دهنده به لحاظ بصری در شهر تهران
مبلمانی موفق در چهار باغ اصفهان
اهداف طراحی مبلمان شهری
هدف اصلی برنامه ریزان شهری و طراحان از طراحی ساخت و ارائه مبلمان شهری در چند دسته کلی تقسیم بندی میشود که در زیل اشاره ای به اختصار به این مسئله میشود.در کل اجزاي مبلمان شهري، دو ويژگي اساسي دارند: كاربردي بودن و زيبايي، كه در صورت داشتن هر دو ويژگي، میتوانند نياز عملكردي و بصري شهروندان را همزمان برآورده سازند. البته اين امر، مستلزم در نظر گرفتن مقولههاي متعددي در طراحي اجزاي مبلمان شهري است كه نه تنها رنگ، هماهنگي با محيط پيرامون، دوام، ايمني و اقتصادي بودن آنها مورد نظر است، بلكه بايد از نظر عملكردي، جانمايي مناسبي در سطح شهر داشته باشند تا بتوانند پاسخگوي نياز شهروندان باشند. در طراحي فضاهاي شهري عناصر متعددي در شهر جاي گرفتهاند كه جزئي از مكان هستند و چنانچه با يكديگر هماهنگي و انسجام داشته باشند، مضامين و مفاهيم مشتركي را بيان ميكنند. در کل میتوان اهداف کلی زیر را از طراحی و ارائه مبلمان شهری به شهروندان انتظار داشت.
1- ارتقاء کیفیت خدمات عمومی شهری و ایجاد سر زندگی در شهروندان :با نوسازی و به سازی مبلمان شهری و طراحی اصولی آن به گونه ای که همگام با نیازهای مادی و روانی شهروندان باشد میتوان به نحو چشمگیری شاهد پیشرفت و تکاپو در فعالیت های اجتماعی بود.در صورت ارائه درست خدمات شهری از جانب ارگانها میتوان روند استفاده از این خدمات را سرعت بخشید و به طبع آن شاهد سرعت گرفتن فعالیت های جانبی از طرف شهروندان و تلاش مضاعف ایشان در جهت زندگی شهروندی بود.
2- ایجاد میل و انگیزه در شهروندان در جهت بهسازی محیط شهری : با زیبا سازی سطح شهر که وابستگی بسیار زیادی بر طراحی مبلمان شهری دارد میتواند روحیه حفظ و نگهداری از محیط شهری را در شهروندان افزایش داده و اهمیت فضای شهری را در نگاه مخاطبانش بالا ببرد که این مسئله به کوششی غیر مستقیم در نگهداری و زیبا سازی شهری در اذهان عمومی جامعه دامن میزند.
3- هویت بخشی به فضاهای مختلف شهری : در صورت رعایت این اصل شهروندان میتوانند با مشاهده یک مکان خاص از آن به عنوان مکانی متمایز از سایر مکانها یاد کنند در صورتی که مبلمان شهری ارائه شده در هر محله و شهر گویا ی هویت تاریخی و فرهنگی آن محله یا شهر باشد میتوان به نوعی شخصیت دهی فرهنگی در سطح کلان دامن بزند. از دیدگاه طراحان، انتخاب و طراحی مناسب مبلمان شهری، حفظ هویت مکان و نمود بیشتر آن را ممکن می سازد. این برخورد در احیای مناطق تاریخی و سنتی بسیار موثر است. اگر دخالت در شهر به تزیینات سطحی محدود نشود، باید میان بافت اجتماعی و فضای شهر توازنی ایجاد کرد. آن گاه که بافت اجتماعی مکانی تثبیت شده و در میان ساکنانش مفهوم شهر نشینی، ریشه ای عمیق دواند،می توان به ساختارهایی مکمل در سیما و منظر آن پرداخت و شرایط را برای حفظ محیط و رفاه اهالی مهیا کرد.
4- رعایت اصل پیاده گستری :به معنای گسترش فضای پیاده در سطح شهر ها به جهت ارتقاء سطح کیفی زندگی شهری و ایجاد میل به پیاده روی در شهروندان با گسترش این مقوله در سطح شهر ها میتوانیم شاهد برقراری رابطه ی عمیقتری بین شهروندان و محیط شهری باشیم.
5- ایجاد یکپارچگی در سطح شهر در عین تنوع فرم: با طراحی و نصب مبلمانهای شهری یک پارچه با چندین کارکرد مختلف میتوان ضمن ایجاد یکپارچگی در اجزای شهر موجبات کاهش مصرف مواد و کاهش هزینه های ساخت و کاهش ابعاد را فراهم آورد. از طرفی با یکپارچه سازی مبلمان شهری میتوان از تکثیر جزئیات اضافی بسیاری در خیابانها کاست. نکته ظریف در این میان وجه تمایز سیستم های یکپارچه با سیستم های چند منظوره است؛در یک سیستم چند منظوره،محصول از ابتدا به این قصد طراحی می شود و احتمال دگرگونی در سیما و پیکره آن زیاد است، اما در مبلمان یکپارچه لزوماً چنین هدفی دنبال نمی شود.بلکه اجزاء و عناصر مورد نظر در صورت تطابق و حفظ پیوستگی ظاهری با عنصر ثابتی یکپارچه می شوند.
نمونه یک فضای شهری با مبلمانی زیبا در شب
در عکس زیر شاهد هستیم که چگونه عناصر مبلمان شهری در روند زندگی ساکنان محل تاثیر گذار هستند. مبلمانی سبک زیبا پویا و زنده
مبلمان شهری در خدمت تفریح و سرگرمی شهروندان
رویکرد روند طراحی در مبلمان شهری
فرآیند طراحی فضاهای شهری مراحل پیچیده ای دارد که یکی از آنها برنامه ریزی مستقل برای هر یک از عناصر عملکردی در هر فضای شهری است . خیابان فضایی است زاییده ی زندگی اجتماعی پر تحرک و فعال شهروندان که به خوبی منعکس فرهنگ استفاده کنندگان در آن قابل مشاهده است لذا تنوع عناصر در طراحی یک خیابان از ویژگی های اصلی است و طبعا با شناخت اولیه نسبت به تک تک آنها می توان به یک کل یکپارچه رسید.
کلیه ی فضاهای مورد بررسی در داخل بافت قدیمی یا نسبتا قدیمی شهراصفهان قرار گرفته و با یک ارتباط تنگاتنگ در بافت تنیده شده اند.این فضاها در درجه ی اول برای استفاده ی پیاده ها ساخته شده و قبل از هر چیز دارای عملکرد و شخصیت پیاده می باشند تا سواره. انجام اصلاحات کلی در این فضاها بدون ایجاد تغییرات کلی در بافت اطراف امکان پذیر نیست و باید سعی در حفظ هویت مکانی و اولویت کاربری در طرح ها نمود. از آنجایی که در این مبحث تمرکز طراحی بر طراحی کانکسها و ایستگاه های اتوبوس شهری می باشد اولویتهای ارائه شده بر حول محور موضوع طراحی می باشد اما تلاش بر آن شده تا با سایر اولویتهای طراحی مبلمان شهری تناقضی نداشته باشد.
این اولویت ها را میتوان به چند دسته کلی تقسیم بندی کرد:
1- وسعت بخشیدن به فضای پیاده.
2- در نظر گرفتن فضاهای مخصوص عابر پیاده در مکان های مناسب بر اساس تجزیه و تحلیل الگوهای رفتاری استفاده کنندگان
3- قرار دادن وسایل شهری در جاهای تعیین شده که حداقل برخورد را با عابر پیاده داشته باشد.
4- در نظر گرفتن محل مناسب برای نشستن به طوری که با فعالیت های کاربری های اطراف تعارض پیدا نکرده و خللی نیز برای عبور سایر پیاده ها ایجاد ننماید.
5- در نظر گرفتن فضای مخصوص انتظار پیاده ها در جهت مسیر وسایل نقلیه.
6- پرهیز از تراکم زیاد یا کم در جانمایی انواع مبلمان.
7- مکان یابی انواع مبلمان در نقاط با دسترسی آسان.
8- رعایت فواصل مناسب در استقرار انواع مبلمان با توجه به شرایط محیط و میزان استفاده ی کاربران.
اصول مورد نظر در روند طراحی در راستای ساماندهی فضای شهری
فضای شهری بر طبق یک سری قواعد و معیار ها به وجود می آید .اصول و قواعدی که محصول قرن ها تجربه بوده و در طراحی رعایت می شده است.
1- اصول زیبا شناختی فرم ها از لحاظ فرمهای محوری و فرمهای متباین:
الف - اصل محصور کردن فضا :
اگر فضا به شکل مطلوبی محصور نشود نمی توان به یک فضای شهری مطلوب دست یافت . نسبت ارتفاع به بدنه ی فضای محصور اگر یک به دو باشد در این حالت لبه ی بالایی بدنه تقریبا بر محدوده ی بالایی میدان دید منطبق است و آستانه ی محصور شدن در فضاست .
اصل مقیاس و تناسب ( مقیاس انسانی ) : اگر اندازه ی یک فضا با پیکر انسان ارتباط مطلوب داشته باشد گفته می شود که فضا مقیاس انسانی دارد.(اصل مردم واری از نظر استاد محمد کریم پیر نیا در کتاب سبک شناسی معماری اسلامی)
ب - اصل فضاهای متباین :
فضاهایی هستند که از نظر خصوصیات عرض و طول و ارتفاع از طرفی و عناصر و اجزاء محصور کننده از طرف دیگر با یکدیگر تفاوت دارند . ارزش فضاهای متباین این است که از یکنواختی فضاهای ارتباط دهنده می کاهد .
2- طراحی بدنه های ( نماهای ) فضای شهری :
دیواره ها و جدارهای محصور کننده ی یک فضا باید دارای خصوصیاتی باشد تا بتوان به یک فضای مطلوب دست پیدا کرد .
دارای نظم باشد ؛ بین نماها و اجزاء یک نما از لحاظ کمیت ؛ سازگاری و توافق وجود داشته باشد .
دارای وحدت و ترکیب باشد ؛ ترکیب بر پیوند و ترتیب اجزاء و عناصر استوار است و وحدت نما حاصل یگانگی و تقویت محور مرکزی است .
ترکیب و ارتباط روزنه ها؛ برای دستیابی به آرامش بصری در نما ؛ روزنه ها باید به صورتی باشد که چشم به راحتی و آسانی از یک عنصر در نما به عنصر دیگر حرکت کند.
3- نحوه نور پردازی:
از دیگر مواردی که در مبلمان شهری می توان مورد بحث و بررسی قرار داد، نحوه نورپردازی و روشنایی شهرها، مراکز و خیابان های شهری است. طبق اصول مبلمان شهری، در مراكزي كه افراد به ميزان امنيت بيشتري نسبت به ديگر مراكز احتياج دارند، مانند:ایستگاه های اتوبوس و پاركها، مراكز خريد و ديگر مراكز عمومي بايد از تعداد بيشتري از چراغهاي روشنايي در خيابان و مكانهاي فوق استفاده شود. طراحي اين چراغها در سطح شهر به فنآوري طراحي اين نوع چراغها، وسعت خيابان و حتی به مراكزي كه اين چراغها در آن نصب ميشوند بستگي دارد. اگر چه اين تمهيدات در شب بیشتر مورد استفاده قرار ميگيرند اما از اهميت ويژهاي برخوردار است. زیبایی چراغ های روشنایی در سطح شهر می تواند در طول روز جلوه زیبایی به شهر بدهد. اهميت وجود روشنايي در سطح شهر به دليل افزايش ايمني در سطح خيابانها به ويژه در مراكز پررفت و آمد، راهنمايي جهتها در سر تقاطعها، چهارراهها، پلها، ساختمانها، تشخيص هويت و موقعيت محل است.
نوشتار حاضر به بررسی نقش بارز هویت مکان در هویت شهر و تاثیر آن در ارتقای هویت شهروندان می پردازد . فقدان هویت شهر و مکان و ابعاد آن در فضاهای شهری مشکلاتی را در هویت فردی شهروندان و پیوند روانی آنها با مکان ، میزان حضور افراد در فضا و خصوصیات کالبدی مکان ها به وجود می آورد و بدین سان به کاهش انواع فعالیت های فیزیکی و اجتماعی در محیط منجر می شود .بر این اساس طراحی فضاهای شهری باید به گونه ای باشد که ضمن ایجاد محیط های با هویت سبب ارتقای هویت فردی شهروندان شود و همچنین میزان حضور شهروندان و تعاملات اجتماعی آنها را افزایش دهد . بنابراین هدف مقاله حاضر بررسی ابعاد هویت شهر و مکان و رابطه ی آن با هویت فردی است . نتیجه ی مطالعات نشان می دهد تاثیر ابعاد اجتماعی ، کالبدی و روانی هویت بر پیوند روانی با فضا نقش بارزی دارد و نتیجه ی چنین ارتباطی در ارتقای پیوند روانی شهروندان با محیط تاثیر گذار است و از طرف دیگر محیط های بی هویت ضمن ایجاد برش و عدم وابستگی در شهر سبب کاهش حضور شهروندان در فضاهای شهری می شود .
واژگان کلیدی : هویت فردی ، هویت مکان ، هویت شهر فضای شهری .
مقدمه : شهر و مکان یعنی جایی که ما به آن تعلق داریم و تنها با حضور انسان با معنا می شود و تنها با حضورانسان با معنا می شود و انسان نیز تنها با با داشتن مکان با معنا خواهد شد و در این میان ، حلقه اتصالی وجود دارد که به آن معنا نیست که هویت مکان لزوماً تغییر کندیا از دست برود . یکی از اصول و شرایط لازم برای ادامه ی زندگی انسان وجود کانون های پایدار زندگی است ، یعنی مکان هایی که هویت فرد را در طول زمان حفظ نماید . در واقع هویت مکان به ویژگی های قابل تشخیص مکان بیرونی اشاره دارد . هویت مکانی بخشی از هویت شخصی است و بازتابی از وجوه اجتماعی و فرهنگی مکان است که در غنای شخصیت فردی نقش محوری خواهد داشت و به عنوان راهی تعریف می شود که هر مکان هویت فرد یا مردم را مشخص می کند و خاطرات و هویت مکان را یه نمایش می گذارد . معانی و تعلقات که از نشانه های مکان هستند ، کمبود آنها سبب سست شدن و ضعیف شدن هویت شهر و مکان می شود اما متاسفانه امروزه ارزش های مکان ها به فراموشی سپرده شده است و حس بی مکانی و لا مکانی جایگزین آن شده است .
هویت شهری :
هویت شهر، برآیند همه نیروهایی است که بر آنند تا شهر را به عرصه ی کالبدی – اجتماعی منسجم و خانه ای برای زندگی مشترک خانواده شهر مبدل سازند . اگر شهر مفهوم و اعتبتر خود را به عنوان فضای اطلاع رسانی از دست بدهد و برنامه های آن از بازخورد اطلاعات مربوط به حقایق شهر نشات نگیرد ، نه تنها انگیزه ای برای زندگی اجتماعی و مشارکت مردم در بازار تولید ارزش ها و هویتشان وجود نخواهد داشت ، که مد نیتی نیز در انتظار شهرهایمان نخوانهد بود .
2-1 مفاهیم و تعاریف هویت شهری
هویت شهر حالتی از اندیشه ، انسجامی از عادات و سنن ، عواطف و افکار و رفتارهای سازمان یافته ی ساکنان شهر است که به عنوان جزء لاینفک عادات زندگی شهری به فرهنگ شهری منتقل شده اند . هویت شهر ، به عنوان شاخص ترین نمود فضایی هویت جامعه ، عهده دار تبین ارزش ها ، هنجار ها و روابط انسانی در ساخت فضایی شهری است . هویت شهر چارچوبی است برای تبیین تمایز وتفاوت کیفیات برجسته و شاخص شهر ها . هویت شهر ماکت همزمان شده فرهنگ اجتماعی و فضایی نسل های گذشته و کنونی ساکنان در آن است . هویت شهر با انطباق محیط کالبدی و اجتماعی ( به عنوان متغیرهای مستقل ) از طریق تشخیص همگرایی آنها در محیط فرهنگی یا نمادین ( به عنوان متغیر وابسته ) قابل تشخیص و بیان است . هویت شهری مقوله ای کالبدی است و ناشی از شکل کلی و فرم شهر است . هویت شهری چیزی جز خاطره ی جمعی افراد ساکن یک شهر نیست و شهر بدون خاطره فاقد هویت است . آنچه هویت شهری را پدید می آورد هماهنگی اجزا و عناصر شهری است که کلیتی هماهنگ پدید می آورند . هویت شهری ، تاریخ یک ملت منعکس در جسم و روح شهر است . هویت شهر به تنهایی شامل هیچ کدام از موارد یاد شده نمی باشد ، بلکه همه ی آنها با هم در سنتزی تام و تمام است ؛ کلیتی است با ابعاد گوناگون و مفهومی است با سلسله مراتب متعدد ، در هم تنیده و پیچیده .
مامفورد ، مسئله ی اصلی شهر سازی مدرن را هویت شهری می داند و معتقد است نوسازی شهری عصر حاضر از نظر معماری و اجتماعی فاقد شخصیت است . وی می گوید شهر ها در گذشته واجد وحدت بصری بودند و با فرم هایی که به تدریج پیچیدگی بیشتری می یافتند ، شیرازه ی اجتماعی جوامع را بوجود می آورند ولی در شهر سازی معاصر ، نظم خشک مقیدی جای تنوع اجتماعی گذشته را گرفته است .شهر ها زمانی از خود شخصیت و موجودیتی داشته اند ، لیکن امروز این شخثیت و موجودیت از میان رفته است و تمام آنها به توده های مشابه یکنواختی بدل گشته اند . والتر بور : شباهت بیش از حد شهر ها به یکدیگر خطر بسیار جدی است که هویت فضاهای شهری را تهدید می کند . و چرا که نیروهایی که بر آیند فعالیت آنها منجر به چنین یکنواختملامت باری است ، قدرتمند و پر نفوذند . وی همچنین معتقد است که اگرچه همه شهر ها مجموعه ای از ساختمان ها ، خیابان ها و فضایی بین آنها هستند و احتمال شباهت آنه به یکدیگر دور از انتظار نیست . با این حال شهر ها و شهر های سنتی و کهن به حدی با یکدیگر فرق دارند که هر کدام دارای هویت خاص خود می باشند؛ در واقع ، تمام شهرها یک وجه اشتراک هم دارند و آن منحصر به فرد بودن آنهاست . در عین حال مفاهیمی که به عنوان مترادف هویت و یا به عنوان صفت های عرصه ی شهری به کار می روند ، مفاهیمی چون ریشه دار ، بی ریشه ، القا ء کننده ی تاریخ ، آرامش بخش ، دارای اغتشاش ، خوانا ، ناخوانا ، فروتن ، مردم وار ، ضد مردمی ، تماماً دو وجهی های مربوط به هویت اند که گویای دو عنصر مهم یعنی مکان و تاریخ در بحث هویت شهری به شمار می روند .
2-2 منابع شناخت هویت شهر
منابع شناخت هویت شهر در سه سطح ، شاخص ها و نظام های سطح کلان هویت شهر ، شاخص ها و نظام های سطح میانه هویت شهر و شاخص ها و نظام های سطح خرد هویت شهر قابل بررسی است .
2-3 عناصر و ابعاد هویت شهری
ابعاد هویت فضایی و از جمله هویت شهری عبارتند از تاریخ ، مکان ، جمع دوره ی خاص تاریخی ، متن روابط اجتماعی عام و خاص و احساس تعلق فردی ، خانوادگی ، گروهی ، قبیله ای ، مکانی ( شهری و روستایی و محله ای و ملی ) ، رویداد های فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی ، دگرگونی های جامع ای حقوق و وظایف شهروندی یا فقدان آنها ، سطح فناوری ، روابط کهتری و مهتری ، جایگاه طبقاتی ، روابط بین المللی و جایگاه ملی . هویت شهری از خلال کنش و واکنش عناصر یاد شده و از تضادها و فصول مشترک آنها سر برمی آورد ، می بالد ، می پاید ، دگرگون می شود و حاوی وجوه منفی و مثبت متعددی است . در این نمودار در واقع ضمن معرفی عناصر و ابعاد هویت مکانی ( شهری) ، سلسله مراتب انواع هویت نیز معرفی شده اند که از هویت فردی ( ویژگی های فردی ، جنس ، سن ، شغل ، محل تولد ، وابستگی های فکری ، سیاسی علایقی ، گذراندن اوقات فراغت و غیره ) هویت محله ای ، هویت عرصه ی خصوصی ( عضو خانواده ، مسئله ی خلوت ، حقوق خصوصی ) ، هویت عرصه ی عمومی نهادهای مدنی ، عرصه های محلی شهری ، عضویت ها و تعامل با دیگران تا هویت ملی و جهانی را در بر می گیرد که تمامی این هویت ها در دو بستر کلان یعنی ساختار ویژه ی جامعه در هر زمان و مکان مفروض و عنصر تاریخ که ظرف خاطره ی جمعی و فردی است را در بر می گیرد . چنین مدلی در عین حال پویا ، حاوی تضاد و روابط و فرایند هایدیالکتیکی ( مناظره ای ) است .
2-4 محورهای تاکید هویت شهر
محورهای تاکید هویت شهر بر عواملی از قبیل نمادها و مبادله ی نماد ، ادراک هویت فضا و همگرایی هویت اجتماعی و کالبدی شهر بستگی دارد . نماد ، نتیجه فرایندی شناختی است که به تبع آن ، موضوع ، ورای استفاده کاربردی یا ابزاری ، معنایی ضمنی پیدا می کند . در واقع نمادها شیوه های غیر کلامی برای برقراری ارتباط هستند که مردم برای تبادل پیام های خود ، پیشینه خود ، شئونات اجتماعی و جهان بینی خود از آن استفاده می کنند . منظور از ادراک هویت فضا ، فرایندهای بنیادین رفتار و ماهیت انسان ( شناخت ، عاطفه و ارگانیسم ، شخصیت ، وابستگی های اجتماعی و فرهنگی ) ، ماهیت محیط ( قابلیت ، اطلاعات ادراکی ، مفهوم و تصویر ذهنی ) ، تشخیص همگرایی هویت اجتماعی و فضایی در محیط شهری از طریق شناخت رابطه ی عمیق توام با درک منطقی ، تعلق و وابستگی به مکان می باشد .
2-5 آرمان ها و اهداف احراز شده ی هویت شهر
بازنمایی و معنا بخشیدن به کیان انسانی ، حکمت شهر ، مظاهر شهریت ، کلام و زبان و شیوه خاص زندگی شهری .
طرح و بنای شیوه ی نوین زندگی شهری مبتنی بر تهذیت اخلاقی مدنی ، نگرش جمعی و صیانت از ارزش های شهروندان ، تنظیم سناریوی بهبود روابط انسانی در محیط شهری و به رسمیت شناختن نقش و مسئولیت افراد جامعه .
مراقبت از هویت های فردی و جمعی ، ارزش های رایج مقبول و آمال مشترک شهروندان در محیط شهری ، با ایجاد ثبات و روند زندگی فرهنگی شهر .
برقراری ارتباط بین طراحی شهری و اشکال زندگی اجتماعی ، فرهنگ ، خصوصیات قومی / نژادی و گرایش های رفتاری ساکنان شهر با جستجو در مبانی بومی نظم و ساخت شهر .
تثبیت ، تجهیز و گسترش چشم اندازها ، نشانه ها ، نمادها ، و اشیایی که در متن فضای شهری متبادرند و فرهنگ عامه و مظاهر متحسن گذشته و حال شهر ، تصور صریح و ظریف متمایز شهر را برای نسل های مختلف ساکن در آن حفظ ، تداعی و منتقل می کنند .
ایجاد پیوستگی و یکپارچگی بین تقسیمات هویتی شهر ، محورهای اصلی زندگی اجتماعی ، فضاهای عمومی و برقراری رابطه ی بین آنها در فضای کالبدی شهر .
ساماندهی و گسترش موقعیت های و فضایی عمومی فراهم کننده فرصت ها و تماس ها لذت بخش و واحد مطبوعیت ، سرزندگی و نشاط زندگی جمعی و احساس آسایش و ارتباط . در نتیجه هویت شهر و فضاهای شهری ، مجموعه ای از عوامل زیر می باشد .
هویت فردی هویت مکان هویت عرصه های خصوصی و عمومی هویت تاریخی سیاسی اجتماعی و فرهنگی یکبارچگی فضایی و بصری شهر،استخوان بندی شهر و نمادهای بومی معماری شهر که تمامی این عوامل بر شاخص و متمایز بودن شهرها و فضاهای شهری از یکدیگر تاثیر دارد.
3- مفاهیم مکانی هویت مکان
هویت مکان به ویژگی هایی قابل تشخیص مکان بیرونی اشاره دارد که این ویژگی ها سبب شاخص شدن مکان و افزایش خوانایی ان میشود.هویت مکان یاداور اتفاقات و گذشته ی مکان برقرار میکند. معانی و تعلقات از نشانه های مکان هستند که به طور غیر قابل تفکیکی در فهم ما از مکان های مختلف به هم پیوند خورده اند و کمبود آنها سبب تضعیف هویت مکان و کمرنگ شدن تاریخ مکان می شود.از طرف دیگر، تشخیص نمادها و نشانه های موجود در مکان،فرهنگ کلی مکان،خاطرات جمعی،هویت مکان و گذشته آن را تقویت میکند و در نتیجه،اگاهی فرد نسبت به مکان را افزایش می دهد و فرد میتواند پیوند روانی عمیقی با مکان برقرار کند. سیمای کالبدی،فعالیت ها و معانی مواد خام هویت مکان اند و دبالیکتیک بین آنها،روابط ساختاری بین این هویت است {9ـافروق،1377}
مکان ها نقش حیاتی در توسعه و حفظ هویت گروهی مردم بازی می کنند.بنابراین مکان ها قابل ملاحظه ای در حفظ و ارتقای هویت جمعی ایفا می کنند و ادراک مکان به عنوان فرایندی تجربی،حس تعلق به مکان را در مردم تشویق میکند و حس آرامش و آسایش را ایجاد مینماید و میزان وابستگی به مکان را افزایش میدهد.هویت یک مکان یا یک رویداد را میتوان از طریق ازمایش های ساده شناخت و بازشناسی،توصیف و تحلیل نمود و به صورت تقریبی اندازه گیری کرد.در این بخش به بررسی عوامل موثر و ابعاد و معیارهای هویت مکان ببردازیم.
3ـ1ـ مفهوم مکانی هویت
اگر در شناخت هویت مکان،مفهوم جامع هویت مورد استناد قرار گیرد،وجود دامنه ی وسیعی از خصائص و ویژگی های عینی و ذهنی استنباطی مکان،عملا راه به جایی نخواهد برد.بنابراین ضرورت خواهد داشت: ـ هدف،مقیاس و چارچوب موضوعی تشخیص هویت مکان از مجموعه خصائص آن تفکیک شده باشد ـ قواعد و سنجه هایی بر تشخیص موضوع هویتی مکان ناظر باشد
3ـ2ـ فرایند هویت شناسی مکان
هویت شناسی مکان فرایند زیر را طی میکند.
الف :در مراحل اولیه ی تشخیص هویت مکان،موجودیت آن شناخته میشود و یا کامل تر شدن و بیچیده تر شدن مراحل تشخیص هویت مکان،ویژگی ها و تمایزهای آن اعتبار بیدا میکنندو به عبارت دیگر،با توسعه ی هویت شناسی،ازاهمیت موصوف کاسته و به اهمیت صفت افزوده میشود.
ب :در نهایت باید بین مخاطب و بهره بردار مکان و هویت مکان رابطه ای وجود داشته باشد تا بین هویت واقعی مکان و هویت ذهنی بارگذاری شده روی آن افتراقی وجود نداشته باشد و هویت منعقد شده همان ویژگی هویتی مورد انتظار باشد.
3ـ2ـ1ـ عناصر هویتی یک مکان و شهر
از آنجا که هر مکان دارای دو بعد کارکردی و کالبدی است،لذا ابعاد مختلف هویت نیز وابسته به دو وجه مذکور خواهد بود،که عبارتند از عناصر طبیعی،عناصر مصنوع و عناصر کارکردی.
3ـ2ـ2ـ عناصر طبیعی و بستر مکانی یک شهر
نمود ظاهری از یک شهر در نگاه نخست می تواند شامل عناصر طبیعی و بستر مکانی آن باشد که اغلب به عنوان عناصر و میراث طبیعی در نظر عامه مردم خود نمایی میکنند. زاینده رود یک عنصر هویت بخش اصفهان است که امروزه بدلیل عدم توجهات و شتابزدگی طرح های توسعه تا حدودی کمرنگ تر شده است .
3ـ2ـ3ـ عناصر مصنوعی یا ساخته شده یک مکان
شکل و ساختارظاهری یک مکان علاوه بر ساختار طبیعی،توسط عناصر و سازنده هایی مصنوع به دست انسان شکل میگیرد ، به عبارتی بافت کالبدی و ساختار مکانی فضاهای شهری یک از مهمترین ابعاد هویتی فضاهای شهری را تشکیل می دهد .از طرفی همین محیط محیط مصنوع است که به عنوان آیینه ای تمام نما از تاریخ و رویدادهای ان مطرح میگردد. از این روی،وجه حاضر از مکان مهم ترین وجه تمایز میان شهرهای نو و کهن تلقی میشود و در طراحی یا توسعه یک شهر باید مد نظر باشد.هر کدام از این عناصر نیز بر اساس عملکرد خود میتوانند به عناصر عرصه های عمومی و باز شهری و فضاهای کارکردی و به عبارتی بسته شهری(فضاهای مسکونی،خدماتی،تجاری و...)تفکیک شوند که از این میان نماهای شهری و فضاهای شهری بر اساس ویژگی های کالبدی و نقش کارکردی ویژه خود به عنوان اولین رکن هویت بخش این بخش از عناصر شهرهای امروزی مطرح می گردند.
3ـ2ـ4ـ عناصر کارکردی یا محتوای مکان
با قبول مکان به عنوان مفهومی زنده دیگر نمیتوان تنها به بعد ظاهری آن نگریست.اگر بعد یک مکان را منبعث از ابعاد هویتی انسان ها بدانیم،میتوان شاخه هایی با کارکردی هویت مکان را در حوزه های اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و اقتصادی طبقه بندی کرد.
3ـ2ـ5ـ عناصر اجتماعی(سیاسی و فرهنگی)مکان
این عناصر که اغلب با عنوان جغرافیای انسانی شناخته میشوند شامل جمعیت (کمی و کیفی)و فرهنگ مکان یا شهروندان (نژاد،زبان،هنر،بوشش و...)می گردنند. در این بعد انسان به عنوان محوریت اصلی تلفی می شود علوم ، فنون ، مهارت ها ، اندیشه ها و تجارب با ارزش و سودمندی که از دیگران یا از گذشته بدست می آوریم در تحلیل نهایی در این بعد از هویت قرار خواهند گرفت ،همان گونه که خط،لباس، روشهای تولید،آداب و رسوم و عقاید،جشن ها و اعیاد و بسیاری از چیزهای دیگر که از مولفه های ملی و عناصر هویت و متعلقات فرهنگی خویش میدانیم نیز در میان اینعناصر طبقه بندی می شوند.بر این اساس توجه به هویت اجتماعی(فرهنگی ـ سیاسی)در راستای شناخت هویت واقعی مکان گریز ناپذیر است.
3ـ2ـ6ـ عناصر اقتصادی مکان
یکی از ابعاد هویت بخش در فضاهای شهری فعالیت هایی است که توسط ساکنان آن از گذشته تا به امروز پایه های اقتصاد مکان را تشکیل میدهد. این فعالیت ها را می توان با عنوان عناصر اقتصاد مطرح نمود . برخی از این فعالیت ها که به طور ویژه در مکان ها و یا شهرهای خاصی وجود دارند و به یک مکان ویژه جغرافیایی اختصاص دارند، به عنوان یکی از مهمترین ارکان هویتی شهر یا مکان خودنمایی می کنند که از ان میان میتوان به فعالیت های گردشگری، صنایع دستی و فعالیت های ویژه و با بومی موجود در هر مکان یا شهر اشاره نمود.
http://www.archnoise.com/urbanism/10/urban-didentity02.htm
3ـ3ـ رابطه ی هویت مکان و انسان
رابطه ی بین انسان و مکان دو طرفه است،زیرا کنش و خواست انسانی معنی را به فضا مرتبط میسازد وفضای خالی را به یک مکان تجربه شده تبدیل میکند و میتواند بر انسان تاثیر متقابل گذارد.به همین خاطر هویت مکان بخشی از هویت شخصی است و بازتابی از وجوه اجتماعی و فرهنگی مکان است که در غنای شخصیت فردی نقش محوری خواهد داشت. هویت به عنوان راهی تعریف می شود که هر مکان هویت فرد یا مردم را مشخص می کند . به این ترتیب مکان ها در افراد مختلف حس های متفاوتی ایجاد می کنند و نقش و شخصیت و تجارب گذشته افراد نیز در دریافت این حس موثر است.برخی از فضاها ان چنان روح مکان قوی دارند که بر انسان های مختلف تاثیرات مشابه می گذارند.هویت مکان بر سلامتی روحی و روانی انسان نقش بسیار مهمی دارد و بر روی روابط انسان،محیط تاثیر می گذارد.هویت را میتوان تجلی فرهنگ در محیط دانست،زیرا مکان ها از انسان معنا می گیرند و انسان نیز مجموعه ای از باورها و اندیشه ها است که فرهنگ او را شکل می دهد و نمود و تجلی از فرهنگ انسان را در مکان و محیط می توان مشاهده نمود که همان هویت اوست.شخصیت هایی مانند شولتز سعی در ملموس کردن این مفاهیم بلند انسانی(هویت و فرهنگ)داشته اند.انچه اثری را در نگاه عموم با هویت و یا بی هویت جلوه می دهد،تعلق یا عدم تعلق ان به هویتی جمعی و پایدار است.در این نگاه اثر با هویت اثری است که هویت ان در راستای هویت جمعی باشد، همچون یک بنای تاریخی در یک بافت تاریخی،و اثر بی هویت اثری است که هویت ان در تعارض با هویت جمعی باشد، مانند یک بنای مدرن در یک بافت تاریخی.گاه هویت یک اثر چنان قدرتمند است که هویت جمعی را تحت تاثیر قرار می دهد ، یک اثر تاریخی در یک بافت مدل هر چند به لحاظ هویتی با آن در تعارض است ، اما خود چنان هویت غالبی دارد که بر هویت مدرن غلبه می کند (رضازاده1388) در نتیجه ، عوامل موثر بر ارتباط احساسی افراد با مکانها : پویایی ، جنبش ، محرومیت (ضعف ها) و کمبود های موجود در مکان ) و ایجاد فضاهای تعلق هستند. هویت یک مکان آمیزه ای خاص است از روابط اجتماعی و بدین خاطر ، همواره «بدون ثبات ، مجادله ای و چندگانه» می شود (مدنی پور 1379،23)در شکل دهی به هویت مکان نقش مفاهیم و تعلقات در ساختار مکانها با ادراک قوی از مکان مهمتر از توجه به نوع کارکردو نقش عناصر فیزیکی و فعالیت ها است. هویت شهر و مکان بر عواملی از قبیل اهمیت مکان ، ابعاد تاریخی مکان ،ارتباط بین گذشته و حال ، انطباق ، مکان یا فعالیت های
انسانی ، ادراک درونی و بیرونی افراد ، سر زنده گی ، تنوع ، فرهنگ ، ساختار اجتماعی-سیاسی مکان تاثیر می گذارد و همچنین وجود دموکراسی و ارتقاء مشارکت اجتماعی از عوامل تاثیر گذار بر هویت مکان هستند که متاسفانه در فضا های شهری ما به فراموشی سپرده شده است .
3ـ4ـ تعریف هویت مکانی
بخشی از شخصیت وجودی هر انسان که هویت فردی وی را میسازد مکانی است که او خود را با آن شناسایی میکند و به دیگری میشناساند وی هنگامی که راجع به خود فکر میکند،خود را متصل به آن مکان میداند و آن مکان رابخشی از خود بر میشماردو میان او و آن مکان رابطه ای عمیق وجود دارد. چنین رابطه ای عمیق تر از صرف بودن در آن مکان با مواجهه با آن مکان است به گونه ای که آن را «خود همانی با فضا» تعبیر کرد . هویت مکان بخشی از زیر ساخت هویت فردی انسان و حاصل شناخت های عمومی او درباره جهان کالبدی است که انسان در آن زندگی می کند . (رضازاده 1385,236)،هویت مکانی،ممکن است به عنوان مبنا و زیر بنای خود شناسی درک شود که متشکل از ادراکاتی درباره جهان واقعی است که فرد در ان زندگی می کند.در مرکز این جهان واقعی،ادراکات گذشته ی محیطی شخصی است. گذشته ای متشکل از مکان ها،فضا ها که ویژگی های انها به صورت سودمند و موثر در تامین نیازهای زیست شناختی،روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی شخص به کار گرفته شده اند.هویت مکانی پیوند نزدیکی با هویت شخصی پیدا میکند و می گوید من کجایی هستم یا به عبارتی اهل کجا هستم با چه کسانی هم هویتم.
3ـ5ـ نقش فضاهای شهری در تثبیت هویت مکانی
فضاهای موجود در شهر و در مقیاس های مختلف،نه تنها باعث تنوع در بافت های شهری میشود،بلکه بحث هویت زایی را بافت و شهر به وجود می اورد،چرا که عملکرد چنین فضای شهری به مرور زمان ذهنیت و خاطره ای،در ذهن آدمیان جای میدهد و جون چنین امری به علت بستر تعاملی آن منتج از زمینه های فرهنگی و اجتماعی است ، می تواند همچنان که در ایجاد این همانی فرد با فضا موثر باشد ، زمینه را برای تثبیت آن و ارتقای فرهنگ شهروندان فراهم کند ، این فضاها نقاطی هستند که محل برخوردها ، ملاقات ها ، نشانه ها و در یک کلام قلب تپنده شهر را تشکیل می دهند . فضای شهری با حضور و مکث معنی دار انسان و به منظور و مقصود معینی در ارتباط با حرکت جمعیت موجودیت می یابد و علاوه بر آن جلوه های روشنی از یک فضای ایجاد کننده ارتباط ، تماس و فعالیت ادمی را نمایان می سازد.اگر کیفیت اقامت و گذراندن اوقات فراغت در آن مطلوب باشد،یا انبوه جمعیت، آمد و شد مداوم مواجه می شود که دال بر جاذبه و کشش آن است، و با پیاده مداری فضاهای شهری و طراحی عناصر هویت بخش و بازافرینی هویت موجود در فضا می توان پیوند روانی، تعاملات اجتماعی، حس تعلق، وابستگی و عشق به مکان را ارتقابخشید . فضاهای شهری با نمایش هویت و تاریخچه مکان، ، هویت و گذشته گمشده افراد را به آنان بر می گرداند . مهمترین عوامل تاثیر گذار بر هویت مکانی شهروندان ، حفظ نقاط خاطره انگیز موجود در مکان ، طراحی بر مبنای ایجاد ادراک و پیوند قوی بین فرد و مکان ، افزایش احساس تعلق در مکان و در نتیجه افزایش هویت جمعی و حس نوع دوستی می شود و کمبود هر یک از این عوامل سبب سست و ضعیف شدن هویت مکانی می شود
4ـ نتیجه گیری
اگر در فضای شهری تغییراتی داده میشود،باید با توجه به این نکته باشد که خاطره ای در این فضا نهفته است که برای بسیاری ارزشمند است و دیدن این فضا میتواند بسیاری از خاطرات را دوباره زنده کند.تغییرات فاحش و کلی در فضاهای شهری همه ی خاطرات را از بین میبرد،این خاطرات بخشی از زندگی مردم است که باید وجود داشته باشند تغییرات در فضاهای شهری باید حفظ و نگهداری خاطرات فردی و جمعی را نیز تامین کند.حفظ خاطرات میتواند حس تعلق خاطر به فضا را بیشتر کند و حس تاثیر گذاری بر فضا را توسط انسان تقویت نماید.مردم علاقه مند به حفاظت و هویت هستند و باید این امکان فراهم شود که علایق،نیازها و ارزوهای آنها زیربنای تصمیمات و فعالیت های مهم در تشخیص هویت مکان و مکان های مورد حفاظت باشد.ساخت مکان مشارکتی فرصت های مناسب بین شکل ساخت و زندگی اجتماعی مورد همایت و تداوم را افزایش میدهد و راهکاری مهم در ساخت متمایز است.به عبارت دیگر،بروژه ی موفق حفاظت باید از تحلیل های کمی ساخت و ترکیب شهری و دیدگاه های مردم در تشخیص کیفیت های اساسی هویت مکان و احساس موقعیت استفاده کنند.اجرای آن توجه را به نیاز به برورش و میدان دادن به حکومت و سیاست عمومی و بیشتر متمرکز بر مکان جلب میکند.ساختار مکان ها عبارت است از مکان به علاوه ی هویت،فضا ساختار فیزیکی تشکیل دهنده ی مکان و در واقع جدا کننده ی بیرون و درون است.هویت به کیفیت کلی درک شده از مکان گفته میشود،هویت جوهره ی اصلی مکان است.هویت هر مکان باید مطابق با خواسته ی مورد نظر از آن مکان باشد.در واقع از مکان میتوان به عنوان فضایی زنده تغییر کرد،مکان یعنی فضایی که در آن زندگی جریان دارد مکان دارای اثری دو جنبه است،از طرفی حضور انسان و زندگی در جریان در فضا بر روی هویت مکان اثر میگذارد و از طرف دیگر روح حاکم بر مکان بر انسانها و جریان زندگی آنها موثر است.در نتیجه مکان میتواند بر انسان تاثیر متقابل گذارد،چرا که به واسطه معنایش به ارزش ها و کنش های انسانی جهت میدهد،به همین دلیل،هویت مکان بخشی از هویت شخصی است.هویت جنبه ی مهمی در فرایند برنامه ریزی است.با ایجاد اعتبار و اطمینان محافظت میراثی که در حال حاضر تحت بررسی و مطالعه است میتوان این فرایند را بیشتر اصلاح کرد.در شکل دهی به هویت مکان نقش مفاهیم و تعلقات در ساختار مکان ها با ادراک قوی از مکان مهمتر از توجه به نوع کارکرد و نقش عناصر فیزیکی و فعالیت ها است.
منابع :
1. رضا زاده ، راضیه ، بحران ادراکی رفتاری در فضای شهری ، مجله شهرداریها ضمیمه شماره 33 ویژه نامه 13805
2. رضا زاده ، راضیه ، رویکردی روانشناسانه و جامعه شناسانه به هویت مکانی در شهرهای جدید ، مجموعه مقالات شهرهای جدید ، کتاب دوم ، وزارت مسکن و شهر سازی ، شرکت عمران شهرهای جدید 1385
3. رفیعی زاده ، ناصر ، فرآیند اجتماعی فضای هویت شهر ، مقدمه ای بر شناخت و توانمند سازی هویت ایرانی شهر ایرانی ، مجله آبادی ، شماره 48 پاییز 1384
4. پیران ، هویت شهر ، مجله آبادی ، شماره 48 پاییز 1384
5. نورنبرگ شولتز ، معماری ، حضور ، زبان و مکان ، ترجمه سید احمدیان ، علیزاده ، معمار نشر
6. فلاحت ، محمد صادق حسن مکان و عوامل شکل دهنده آن مفهوم ، نشریه هنرهای زیبا شماره 62 تابستان 1385
7. آلتمن ایروین ، محیط و رفتار اجتماعی ، خلوت فضای شخصی ، قلمرو و ازدحام ترجمه علی نمازیان، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی 1382
8. دانشپور ، سید عبدالهادی ، بازشناسی مفهوم هویت در فضای عمومی شهری (خیابان) نمونه موردی : تهران (خ انقلاب) پایان نامه دکتری دانشگاه تهران 1380
9. افروغ ، عماد ، فضا و نابرابری اجتماعی ، ارائه الگوی برای جدایی گزینی فضایی و پبامدهای آن، پایان
10. نامه دانشگاه تربیت مدرس ، تهران 1377
نسخه اصلی : نشریه شمس سال هشتم / شماره 71 مهرماه 1389
http://www.Omran-hadi.com
1389/08/28
برای بررسی نقش مردم در طراحی پارک ها بهترین منبع آیین نامه هایی است که توسط شهرداری ها و شوراهای شهر تهیه می شوند. در اینجا به اختصار به بیان ضوابط مطرح شده از طرف انجمن منظر پایدار و راهنمایی طراحی پارک منتشر شده توسط دپارتمان پارک ها شهر ساکرامنتو می پردازیم به عنوان نمونه ای برای راهنمایی معماران منظر و نیز دست اندرکاران تهیه آیین نامه ها.
طراحی، اجرا و نگهداری منظر در تعادل با طبیعت و حفظ محیط بدون مصالحه به نسل های آینده با اجرای روش های منظر پایدار استاندارد ها و راهنماها ممکن می شود.
نگهداری آب
• استفاده از اجزای گیاهی که بومی هستند و گیاهانی که به کم آبی مقاوم هستند.
• استفاده از چمن ضد خشکی و علف هایی که آب کمتری نیاز دارند.
• کاهش مصرف آب با استفاده از آبیاری قطره ای یا سیستم آب پاش با شدت کم و تکنولوژی هایی که ضایعات آب را کم می کند.
• استفاده از سیستم خاموش کننده خودکار آبپاش ها در زمان بارندگی و استفاده از سنسور های رطوبت سنج خاک و سیستم آبیاری هوشمند که توسط ایالت و دیگر احکام لازم شده است.
• تعدیل کردن و دوباره مرتب کردن آب پاش ها برای جلوگیری از آب پاشیدن به مسیر های پیاده و خیابان ها.
• استفاده از2 الی 3 اینچ کود دوستدار محیط در اطراف بوته ها، بستر گیاه و درختان برای حفظ آب و رطوبت.
• استفاده از حیطه های جداگانه آبیاری برای علفزار و گیاهان منظر.
• طبقه بندی و گروهی کردن گیاهان بر اساس میزان آب مورد نیاز
• اجتناب کردن از گیاهانی که به خوبی با با شرایط محلی (نور، رطوبت، درجه حرارت) سازگارنمی شوند. که باعث استرس بیش از حد بر گیاه می شود و ممکن است به آب بیشتری نیاز پیدا کند و بیشتر مستعد آفت زدگی شود.
• ایجاد گودال و باغ بارانی در مکان هایی که بتوان آب را ***** کرد. استفاده از خاکریز در کنار گودال ها برای زهکشی و درجه بندی.
• ایجاد شیب هایی که قابل تراس بندی و بالا آوردن سطح باشد.
• ا ستفاده از منابع جمع آوری باران و قطره ای کردن آن و هدایت برای استفاده در آبیاری گیاهان.
• تبعیت از همه قوانین، فرمان ها و آیین نامه ها ی برنامه منظرو
• تبعیت از احکام کود که اخیرا تصویب شده است.
صرفه جویی در مصرف انرژی
• نمای جنوبی خانه ها و ساختمان ها بیشترین شدت آفتاب در حالی که نمای شرقی و غربی به ترتیب آفتاب صبح و بعد از ظهر و نمای شمالی کمترین میزان آفتاب را دریافت می کنند. درختانی را انتخاب کنید که با ایجاد سایه به خنک بودن ساختمان ها کمک کنند و در ضلع جنوبی به کاهش مصرف انرژی کمک کنند.
• بر روی کولر ها و دستگته تهویه هوا سایه اندازی شود تا با افزایش خنکی، میزان مصرف انرژی را کاهش دهد.
• از درختان سایه انداز در پارکینگ ها و دیگر سطوح سخت استفاده کنید.
• در مکان های ممکن از انرژی خورشید برای روشنایی استفاده کنید.
• تبعیت از احکام شهرداری و دیگر دفاتر دولتی در باره روشنایی فضای خارجی.
• ترکیب روشنایی به نحوی که آلودگی نوری درخشندگی شدید را کاهش دهد، جلوگیری از نفذ نور به مکان های دیگر، افزایش امنیت و ایمنی و کاهش مصرف انرژی.
• بیشتر از تکنولوژی نورپردازی به سمت پایین استفاده کنید تا به سمت بالا.
• به جای روشنایی الکتریکی از روشنایی خورشیدی در پارک ها استفاده کنید.
راهنماهای طراحی پارک شامل رهنمود های مفهومی برای بهتر کردن مطلوبیت پارک ها است.
طراحی پارک:
1. بوجود آوردن یک ورودی اصلی برای پارک، که حس ورود به پارک را القا کند شامل ایجاد عناصر زیر در ورودی پارک: تابلوی اسم پارک، محوطه ای دارای درختان گلدار، کفپوش خاص و در صورت امکان جایگاه نشستن.
2. در صورت امکان، قرار دادن ورودی اصلی در نزدیکی ایستگاه اتوبوس یا خط عابر پیاده.
3. تامین ورودی جدایی برای ماشین های نگهداری، دور از ورودی اصلی پارک برای عابران.
4. خلق سیستم سیرکولاسیونی که مردم را به عبور مطلوب هدایت کند بدون اینکه آنها را مجبور به توقف کند.
5. ایجاد دسترسی مستقیم به زمین بازی، اتاق استراحت و زمین های بازی.
6. قرارگیری زمین بازی به فاصله حداقل 24/15 متر از خیابان یا پارکینگ. زمین های بازی نزدیک تر از62/7 متر باید با یک حصار فولادی به ارتفاع 91 سانتی متر احاطه شود.
7. ساخت زمین بازی در نزدیک مسیر اصلی و نزدیک ناحیه پیک نیک گروهی و ناحیه باز چمنزار.
8. زمین های ورزش باید برای حداکثر دید برای امنیت در طول لبه های پارک قرار بگیرند. ایجاد حائل از 57/4 متر تا 9/6 متر از خیابان مثل یک خاکریز کوتاه یا حائل کوتاه.
9. جهت یابی بهینه برای زمین های ورزشی
10. راستای محور طولی زمین ها ورزشی باید در جهت شمال به جنوب قرار بگیرد.
11. طراحی پارک باید حیطه بزرگی از زمین خاکی یا گیاهی پیوسته داشته باشد.
12. پارکینگ کافی می باید برای کاهش مشکلات پارکینگ برای خیابان های مسکونی و یا شریان های اصلی درپارک های منطقه ای و عمومی طراحی شود.
13. تسهیلات اتاق استراحت باید برای تمامی پارک های منطقه ای و عمومی و پارک های مجاور پر استفاده فراهم شود.
14. پارک ها باید با تاکید بر استفاده ارتباطی و حیطه های چند عملکردی تفرجگاهی و تسهیلاتی که بطور موثر از منابع پارک استفاده می کند طراحی بشوند.
15. همه پلان های اصلی منحصر به فرد برای توسعه پارک های جدید باید در معرض روند تصویب پلان اصلی قرار بگیرند که تصویب پلان نهایی را توسط کمیسیون شورای شهروندان برای پارک ها وتفرجگاه ها، الزامی می کند.
16. شهر می باید بر طرح های نوآورانه و بی همتا و ترویج صفت منحصر به فرد در طراحی هر پارک تاکید کند. سایت ها، امکانات، بنا ها یا منظر تاریخی یا فرهنگی معنی دار در هر پارکی باید شناخته شود و اینکه آنها در کجای طراحی پارک قابل ارائه است.
17. پارک های مجاور نباید شامل مراکزعمومی، استخرهای شنا، استخر کودکان، پارکینگ داخل سایت یا زمین نورافکن دار باشد. نباید محدودیتی برای المان های تفریحی برای پارک های عمومی و منطقه ای وجود داشته باشد.
18. پدید آوردن یک زمینه مشخص برای پارک در زمان مقتضی برای بنا کردن یک شخصیت منحصر به فرد که با فعالیت های پارک و مکان آن سازگار باشد. زمینه باید بوسیله کاراکتر اجزای معماری، رنگ ها، جنس مصالح، مبلمان، وسایل بازی و انتخاب گیاهان تکمیل شود.
19. ایجاد وحدت در طراحی پارک بوسیله فراهم کردن عناصر تکرار شونده، رنگ و مصالح در کل پارک.
20. پلان اصلی سایت باید برای توسعه یا نوسازی درپروسه بحث عمومی اولیه توسعه پیدا کند. در هرجای ممکن، افراد سرویس دهنده مستقر در پارک باید برای کمک در انتخاب المان های تفریحی پارک، مورد مشورت قرار بگیرند.
21. در صورت تناسب داشتن طراحی پارک های عمومی و منطقه ای برای استفاده شبانه. روشنایی در شب باید برای حفظ امنیت و پیش بینی استفاده های تفریحی باشد، در حالی که نور زیاد و زننده را در مناطق مسکونی اطراف محدود می کند.
22. امتیاز انحصاری یا عمومی/خصوصی فرصت های سرمایه گذاری باید شامل انجمن های موجود و آینده و پلان پارک های منطقه ای باشد.
23. فضاهای استراحت باید در طول پارک در مکانهای مناسب وجود داشته باشد. فضاهای استراحت باید دارای جایگاه دوچرخه، آبخوری، سایه بان و امکانات پیک نیک دسته جمعی باشد.
24. دسترسی کافی برای ماشین های آتش نشانی، اورژانس و ماشین های سرویس دهی در پارک ها و فضاهای باز وجود داشته باشد.
25. ترویج استفاده از گیاهان مقاوم به خشکی و گیاهان بومی در جای مناسب پارک ها.
26. توسعه سیستم علائم در مسیرها که اطلاعات را برای کاربران مهیا می کنند، مثل دستورات ایمنی، شرح امکانات و فواصل.
27. طراحی تسهیلات پارک برای کاهش مصرف آب. پارک و تسهیلات باید در صورت نیاز برای افزایش و حفظ مشخصات طبیعی سایت و کاهش آب مصرفی و بقای نیاز متعاقب فرمان حفظ آب شهری طراحی شده باشند.
28. خصوصیات منظر طبیعی شامل: گیاهان طبیعی، خصوصیات آبی، صخره ای یا فرم خاکی در طراحی برخی پارک ها مطلوب است.
امکانات و مبلمان
برای بررسی نقش مردم در طراحی پارک ها بهترین منبع آیین نامه هایی است که توسط شهرداری ها و شوراهای شهر تهیه می شوند. در اینجا به اختصار به بیان ضوابط مطرح شده از طرف انجمن منظر پایدار و راهنمایی طراحی پارک منتشر شده توسط دپارتمان پارک ها شهر ساکرامنتو می پردازیم به عنوان نمونه ای برای راهنمایی معماران منظر و نیز دست اندرکاران تهیه آیین نامه ها.
منبع آب خوری
باید در دسترس باشند و یک کوزه جانبی پرکننده داشته باشند. از Murdock M43-2 استفاده شود به رنگ برنزی فقط.
در جایگاه مناسب نزدیک زمین بازی کودکان، محوطه پیک نیک و امکانات ورزشی قرار بگیرند.
جایگاه کباب و باربیکیو
اجاق های گروهی باید از انواع لوکس پایه دار باشد که قفسه جانبی دارد و مدل 220-X (Iron Mountain Forge) است.
اجاق های انفرادی باید از انواع لوکس پایه دار باشد که قفسه جانبی دارد و مدل (Iron Mountain Forge) 205-X است.
سطل زباله
باید در نزدیکی تمامی سکوها، میزها و زمین های بازی و امکانات ورزشی و همه فضاها قرار گیرند.
سطل های زباله باید با بقیه مبلمان هماهنگ باشند.
سازه سایه ساز
گروه کوچکی از فضاهای پیک نیکی باید به اندازه 25 تا 50 نفر را در خود جا دهند و فضاهای پیک نیکی گروهی بزرگ تر باید 50 تا 100 نفر را جا دهند.
امکانات دیگر سایت
سنگ های تزئینی باید در میان باغچه ها، در طول لبه باغچه ها در جدول زمین بازی و در زمین بازی به عنوان اختصاصی باشند،
اتاق استراحت و دستشویی های فضای باز
وسایل ثابت باید از فولاد ضد زنگ باشند.
استفاده از نت پولیش شده و توسط دو لایه رنگ ضد خط نوشته پوشانده شوند.
از کاشی و آجر در دستشویی های بیرون استفاده نشود.
حداقل یک GFI خارجی با چهار خروجی برای استفاده زیاد، ضد آب ، ضد خرابکاری و با پوشش قفل شونده قرار دهید.
اتصالات فاضلاب باید شبیه اتصالات آب اجرا شود.
مسیر دوچرخه سواری
1. مسیر دوچرخه سواری باید 12 فوت عرض با دو فوت مسیر گرانیتی و ... در هر طرف مسیر دوچرخه سواری یا 3 فوت عرض تقسیم شده ... در یک طرف مسیر برای پیاده روی و دویدن همانسور که هر LAS استاندارد پارک ها می گوید. عرض کمتر برای مسیر دوچرخه باید توسط مدیر پروژه بر اساس ... تصویب شود.
2. دیگر مسیرها (از جمله قسمت پارکینگ) باید بر طبق استانداردهای ساخت فضاهای عمومی باشند.
حصارکشی
برطبق آخرین نسخه استاندارد مشخص برای فضاهای عمومی
مبلمان سایت
1. مبلمان چوبی قرار ندهید مگر وقتی به طور خاص مدیر پروژه درخواست می کند و یا برای هماهنگی با مبلمان موجود در سایت.
2. فقط از مبلمان ثابت در زمین سایت استفاده کنید مگر موارد تصویب شده قبلی.
3. رنگ ها باید توسط شهر تصویب شده باشند. مبلمانی را انتخاب کنید که مهیا کند رنگ همساز با مولفه های بازی و دیگر مبلمان را.
4. 2 فوت بین لبه سخت و قسمت مبله شده سایت مانع قرار دهید.
سکوها و میزهای پیک نیک
1. سکوهای فقط 8 فوتی و میز های پیک نیک برای جا دادن حداقل 8 نفر هر جا که ممکن بود استفاده کنید.
2. برطبق ADA و بند 24 استاندارد، حداقل یک میز در یک سطح قابل دسترسی برای استفاده کننده از صندلی چرخ دار قرار دهید. حداقل یک سمت میز به اندازه 4 فوت با میز یا دیگر موانع فاصله داشته باشد.
3. میزهای پیک نیک و سکوها را در محل هایی در سطح پارک پخش کنید مثل: ورودی پارک، به طور منظم در طول مسیر گردشی اصلی، در پیرامون پارک دور از خیابان، به صورت تکی یا گروهی برای جمع شدن و گفتگو، برای تماشای یک منظره جذاب یا خوشایند و برای نظارت مستقیم بر کودکان.
4. قرار دادن سکوها در کنار امکانات خاص (محل بازی، زمین تنیس و ...)
5. قرار دادن سکوها با یک طرف پشت به دیوار یا درختان برای افزایش حس امنیت.
6. سکوها را از مسیر حرکت فاصله دهید تا رهگذران مزاحم کسانی که روی سکو نشسته اند نشوند.
7. سکوها باید در جایی قرار گیرند که در تابستان بیشترین سایه و در زمستان بیشترین آفتاب را دریافت کند.
جای دوچرخه
جای دوچرخه باید نزدیک پارک و ساختمان های موجود باشد که اجازه دهد دوچرخه ها پارک و قفل شوند و یا توسط مدیر پروژه جای آنها تعیین شود.
شیب بندی و کاشت
رای بررسی نقش مردم در طراحی پارک ها بهترین منبع آیین نامه هایی است که توسط شهرداری ها و شوراهای شهر تهیه می شوند. در اینجا به اختصار به بیان ضوابط مطرح شده از طرف انجمن منظر پایدار و راهنمایی طراحی پارک منتشر شده توسط دپارتمان پارک ها شهر ساکرامنتو می پردازیم به عنوان نمونه ای برای راهنمایی معماران منظر و نیز دست اندرکاران تهیه آیین نامه ها.
شیب بندی:
1. سطح خاک شیبدار را تندتر از 5:1 شیب بندی نکنید چون به راحتی با ماشین چمن زنی هرس نمی شوند.
2. پوشاندن زمین بازی مثل زمین بیس بال و فوتبال حداقل 1.5 درصد، ترجیحاً 2 درصد.
3. لحاظ کردن فضایی برای تماشاچیان وقتی کناره های زمین شیب بندی می شود و مهیا کردن سطوح کافی برای نشستن تماشاچیان.
4. تامین شیب های متقاطع کمتر از 2 درصد در پیاده راه ها، مگر اینکه ثابت شود که تا 2 درصد شیب منفی در پارک کارآمد باشد.
5. بر طبق قوانینADA (آمریکاییان با ناتوانی حرکتی) و بند 24 قانون ساختمان کالیفرنیا شیب طولی راه ها بسته به نوع خاص زمین سایت ممکن است تغییر کند و اگر نرده محافظ نداشته باشد بیشتر از 20:1 (5 درصد) نباشد.
6. حداقل کردن نیاز به نرده حفاظ تا حد امکان، بنا به قوانینADA و بند 24 قانون ساختمان کالیفرنیا.
7. سطوح سخت زمین ها باید تا 1 درصد شیب داشته باشند.
8. شیب سایت پارک برای جبران توپوگرافی زمین، شامل خاکریز در بعضی پارک ها قابل قبول است.
9. طراحی سایت باید با میزان متعادلی خاک ریزی و خاک برداری انجام شود.
زهکشی و فاضلاب
1. ایجاد محوطه ای برای جمع آوری آب (طبق استاندارد شهر) در هر محوطه و شیب سطح زیرین حداقل تا 1 درصد تا محوطه جمع آوری آب.
2. ورودی زهکش ها و جداکننده ها را داخل و یا نزدیک زمین بازی قرار ندهید.
3. ورودی های قطره ای با قطر کوچکتر از 16 اینچ را برای نواحی منظر و کوچکتر از 24 اینچ را برای نواحی دیگر استفاده نکنید. ورودی های قطره ای باید با شفته اندود محکم شده باشند.
4. به استاندارد جزئیات ساختمان پارک ها و مشخصات ساختمان پارک های عمومی مراجعه کنید و اطمینان حاصل کنید که مرجع مورد نظر آخرین ویرایش است.
5. برای زمین های گودی که درخت کاری شده اند یا با چمن پوشیده شده اند، مسیر آب شیب حداقل 2 درصد داشته باشد.
6. برای زهکش یا مجرای فاضلاب سیلاب در مرحله دوم کار، یک پست سفید شده 4 در 4 به ارتفاع 2 فوت بالا تر از زمین با با نوشته "SD Stub" روی آن قرار می گیرد.
7. حیطه درختکاری شده یا چمن کاشته را در تقاطع با پیاده راه ها زهکشی نکنید.
سنگفرش
بتن
1. آخرین لایه سطحی در مسیرها باید به طور عمودی بر روی لبه های مسیر کشیده شود مگر در مسیرهایی با سنگفرش خاص.
2. ایجاد حداقل یک مسیر در طراحی پارک بین همه حیطه های کاربردی عمده 10 فوت عرض مناسب و 8 فوت حداقل عرض برای استفاده ماشین های نگهداری و سرویس دهی است. و همه پیچ ها در این مسیر نباید شعاع کمتر از 10 اینچ داشته باشند.
3. مسیرهای پیاده روی باید 6 فوت عرض داشته باشند به جز جایی که جزو مسیر گردش نیست و فقط درو زمین بازی را احاطه می کند که ممکن است به عرض 4 فوت باشد.
4. بتن های حد فاصل چمن و بتن های اطراف وسایل روشنایی در سطوح چمنی باید 9 اینچ عرض داشته باشند مگر به طرز دیگری قابل قبول باشند.
5. بتن مسیرهای پیاده روی و دیگر سطوح تخت استاندارد باید با بافت تنیده با ضخامت 3 و ½ اینچ کارگذاشته شوند.
6. توده شالوده باید بر طبق نیاز به صورت موردی انجام شود.
7. ضخامت لبه ها و 4 اینچ شالوده باید فقط شامل مسیر هایی شود که برای ماشین های سرویس و نگهداری استفاده می شوند.
کاشت
1. اگر جای کافی داری درختان را به صورت گروهی بکارید نه تکی یا خطی با فاصله مساوی، مگر اینکه طراحی نوع دیگری به شما دیکته کند.
2. به اندازه 12 فوت بین تنه درخت و لبه سطح سخت فاصله بدون مانع قرار دهید.
3. حداقل 20 فوت فاصله بین درختان یا بین درخت و دیگر عناصر عمودی سایت در محوطه چمن قرار دهید مگر اینکه مدیر پروژه مسافت دیگری از شما خواسته باشد.
4. یک حیطه ورودی کاشته شده (چمن نباشد) برای قرارگیری نشان نام پاک ایجاد کنید. از درختان یا درختچه های گل ده دائمی با نیاز کم به نگهداری برای تاکید بر نشانه استفاده کنید.
5. از لیست اختصاصی برای انتخاب درختان با توجه به حیطه کاشت استفاده کنید.
درختان انتخاب شده باید توسط مدیر پروژه تصویب شوند و با داشتن معیارهای زیر تکمیل شوند:
• مناسب محیط ویژه سایت باشند
• شرایط خاک سنگین را تحمل کنند.
• تحمل یخبندان
• آشغال زیادی تولید نکنند یا طول مدت ریزش برگ، میوه یا آثار طولانی نباشد.
• مقاوم به بیماری و آفت
• دارای ریشه عمیق
• مقاوم به گرما (مستعد آفتاب سوختگی نباشد)
• گونه های درختی با ریشه کم عمق اگر بین فضای کاشت و یا با پنل های مانع ریشه کاشته شوند ممکن است با تعمل پذیرفته شوند
• وقتی درختی را در فضای بریده سده میان سطح سخت قرار می دهید، حداقل دایره ای به قطر 5 فوت اطراف آن در نظر بگیرید. وقتی که بودجه اجازه می دهد شامل شبکه پای درخت یا سنگفرش از گرانیت تجزیه شده.
• اندازه کاشت:
o 15 گالن برای درختان، بجز موارد خاص
o 5 گالن برای درختچه های بزرگ
o 1 گالن برای درختچه های کوچک درخت مو و گیاهان رونده (پوششی)
• درختان باید نزدیک تر از 18 اینچ از وسایل نورپردازی یا سازه های عمودی کاشته نشوند.
• کاشت درختان گلدار در ورودی همه پارک ها در صورت امکان.
• برای کاهش مشکل حشرات درختان تابستانی گلدار را در کنار زمین بازی و محوطه پیک نیک نکارید.
• درختان کاشته شده در کنار خیابان، پارکینگ
• در صورت امکان از درختان و درختچه ها و گیاهان پوششی کم آب استفاده کنید.
• استفاده از گیاهان بومی در طراحی پارک به منظور کاهش نگهداری و افزایش جلب علاقه به منظر پیشنهاد می شود.
• 20 درصد گیاهان به کار رفته در پارک باید از گونه های بومی کالیفرنیا باشند جهت تبعیت از شورای شهر.
• در هر جای ممکن در پارک یک حیطه ای پوشیده از گیاهی با نگهداری کم یا علف محلی برای گردهمایی قرار دهید.
• یک مثلث بصری در تقاطع پارک و یا ورودی برای به حداکثر رساندن ایمنی و شفافیت برقرار کنید.
• تست حاصلخیزی خاک ها را انجام و در خصوصیات پروژه گزارش دهید.
• انتخاب و جانمایی درختان در زمین پارک باید توسط مدیر پروژه یا معمار منظر بازبینی و تصویب شود.
وسایل بازی
رای بررسی نقش مردم در طراحی پارک ها بهترین منبع آیین نامه هایی است که توسط شهرداری ها و شوراهای شهر تهیه می شوند. در اینجا به اختصار به بیان ضوابط مطرح شده از طرف انجمن منظر پایدار و راهنمایی طراحی پارک منتشر شده توسط دپارتمان پارک ها شهر ساکرامنتو می پردازیم به عنوان نمونه ای برای راهنمایی معماران منظر و نیز دست اندرکاران تهیه آیین نامه ها.
زمین بازی
اندازه و نوع:
• برای 2 تا 5 ساله ها جمعاً باید 3500 S.F. min. با یک محوطه کوچک ماسه ای و حداکثر ارتفاع کف 48 اینچ باشد.
• برای 5 تا 12 ساله ها باید محوطه ماجراجویی 5000 S.F. min. طراحی شود. ارتفاع از 48 اینچ تا در بلندترین مکان به 72 اینچ برسد.
• محوطه مشترک باید 5000 S.F. min. باشد و برای 2 تا 12 ساله ها طراحی شود. نصف آن برای 2 تا 5 سال و نصف دیگر برای 5 تا 12 ساله ها. (minimum area value define by user)
طراحی
• ایجاد 2 اینچ فاصلی بین کف تمام شده از الیاف چوبی مهندسی شده یا ماسه بازی و بالای لبه محوطه بازی.
• وجود علامتی در ورودی هر زمین بازی. متن آن به صورت زیر باشد:" دسترسی به زمین بازی" و "2-5 سال" ، "5-12 سال" یا "2-12 سال" و علامت دسترسی و "نظارت بزرگسالان توصیه می شود". این علائم باید بر طبق آنچه رسم است ساخته شوند از permalene با رنگ برنزی قهوه ای و نوشته ها و علائم آبی با سازه منظر، به ارتفاع 4/3 -13 اینچ و 10 اینچ عرض نصب شده برارتفاع 3 فوت ...
وسایل بازی
1. زمین ارتباطی مستقیماً در برابر دسترسی ورودی اصلی جهت گیری شود. رمپ دسترسی زمین بازی بر طبق قوانین ADA ، دستورالعمل کمیته حفظ امنیت مصرف کننده CPSCو ASTM ایجاد شود. ارجاع شود به استاندارد های جزئیات پارک
2. محوطه تاب بازی از جایگذاری شود دورتر از محوطه بازی فعال برای جلوگیری از برخورد در مسیر حرکت. محل تاب خوردن می تواند از نظر فیزیکی و یا بصری از زمین بازی فعال جدا باشد.
3. 2 فوت اضافه بین حیطه فرود مورد نیاز برای وسایل بازی و لبه کف زمین بازی در نظر گرفته شود.
4. حیطه فرودها با هم همپوشانی نداشته باشند به جز در مورد حیوانات فنری و دیگر بازی های روی سطح زمین برای برآوردن استانداردهای قابل قبول وسایل.
5. در طراحی بازی کاشی کائوچویی قرار ندهید.
6. ماسه باید از نوع شماره 2 سفید که توسطPatterson Sand and Gravel، Sheridan، California و یا مشابه اینها تولید می شود استفاده شود.
7. شهرداری باید رنگ وسایل بازی را تصویب کند.
8. ایجاد یک محوطه نشستن گروهی سایه دار و نیمکت های خاصی برای نظارت مستقیم بر کودکان در خلال بازی.
9. ایجاد یک رمپ دسترسی به بر طبق جزئیات استاندارد به سمت فضای بازی.
ضوابط طراحی وسایل بازی:
1. وسایل زمین بازی و طراحی باید بر طبق استانداردها و دستورالعمل های جاری کمیته امنیت استفاده کننده آمریکا CPSC (چاپ چهارم SB 2733) راهنمای امنیت زمین بازی عمومی و استاندارد هایASTM باشد.
2. طراحی زمین بازی باید بر طبق آخرین نیازهای نمایندگی آمریکائیان با ناتوانی حرکتی در محیط های عمومی که شامل بالابرهای دسترسی و اتفاقات سطح زمین می شود.
3. استفاده از وسایل بازی فقط از فروشندگان مصوب شهر: سازه های منظر،,Little Tikes or Miracle Playground Equipment مستثنی شده از دیگر مصوبات.
4. مولفه های وسایل زمین بازی شامل بالارونده ها، مسیر های، سکوها و ایستگاه ها به طور عمده باید از فلز و جدا کننده ها و پنل ها از پلاستیک ساخته شوند.
5. طراحی باید بقا و نگهداری بلند مدت مورد نیاز وسایل خاص را به خوبی لحاظ کند. ظرفیت رخداد وندالیسم (خرابکاری) و نوشته های دیواری (پیشنهاد شده که وسایل بازی 20 سال در محل باشند)
6. وسایل بازی چوبی نباشند.
7. نگهداری خوب و قابلیت خراب شدن اقلامی چون پنل های حبابی، پنل های بازی با کلمات، پنل ایکس او (XوO)، سرسه و مکعب های باز و بالارونده های چرخشی نباید استفاده شود.
8. طراحی وسایل زمین بازی باید برای تغییرات مورد نیاز شهر انعطاف پذیر باشند.
9. وسایل زمین بازی باید شامل عناصر مختلف بازی و دارای ارزش بالایی باشند.
10. شورای شهر LAS وسایل و طرح های منحصر به فرد و مبتکرانه را تشویق می کند.
11. وسایل بازی باید بر اساس نیاز های رو به گسترش کاربران باشد.
12. تم محوطه بازی در هر زمان ممکن باید مورد استفاده قرار گیرد.
مولفه های مطلوب محوطه ماجراجویی
1. سرسره: 3 یا بیشتر با یک سرسره مارپیچی و یکی سرسره بادی و یکی انتخابی.
2. تسمه پلکانی یا سرسره نواری
3. بازی های بالای سر: 2 تا یا بیشتر مانند نردبان افقی حلقه ها.
4. پل: یکی یا بیشتر پل معلق یا قوس دار.
5. بالارونده - دیواره یا طناب: دو تا یا بیشتر بالارونده فلزی، به صورت قوسی یا عمودی و غیره.
6. میله بارفیکس
7. تاب قوس دار یکی یا دو تا با کمربند ایمنی
8. تاب با تایر ماشین، اگر فضا و بودجه اجازه می دهد.
9. سقف ها
10. در صورت امکان مولفه ها را از زمین بازی کپی برداری نکنید.
مولفه های مطلوب زمین بازی
1. سرسره ها: دو تا سرسره که یکی از آنها دوبله باشد یا دوتا کنار هم.
2. یک نوع تونل سینه خیز رفتن و یا پل
3. پنل فعالیت: انواع مختلفی مثل پنل موسیقی، پنل فرمان.
4. تاب قوسی کودکان: یک یا دو تاب با صندلی کامل (نه نیمه)
5. سوارکار فنری: دوتا یا یکی با دو صندلی
6. در صورت امکان مولفه های استفاده شده در قسمت بازی های حادثه ای را تکرار نکنید.
منابع:
• Park Design Guidelines For Use by Consultants and City Staff. Revised 6/26/01
• راهنمایی طراحی پارک شهر ساکرامنتو ، دپارتمان پارک ها بخش معماری منظر
•www.sustainablelandscapecouncil.org
• http://www.yatesplaygrounds.co.uk
این طرح از ادامه کار بر روی توسعه مجدد رودخانه Molinao و کاشت گیاه مرداب در کنار رودخانه جلوگیری میکند. هدف، احیاء گیاهان اصلی کنار رود است.
VAUMM برنده مسابقه طراحی برای پارک Molinao شد. به نظر میرسد طرح آنها در ادامه پارک کنار رودخانه در پایانه شرقی شهر تا بزرگراه و سراشیبی Bosco باشد.
فضای ورزشی در انتهای قسمت جنوبی پارک و در مجاورت مسیر عابر پیاده از پل خیابان Bosco قرار دارد. تجهیزات پاسخگوی اختلاف سطح در پایانه جنوبی هستند و با نزدیک شدن به سراشیبی این قضیه را بیشتر حس خواهید کرد. در این قسمت ارتفاع سقف ساختمان کوتاهتر شده و مشخص است که آنجا بالاترین سطح توپوگرافی پارک است.
به همین روش، قسمت بدون سقف فضای ورزشی در ادامه فضای سبز بالا رفته است. پیشنهاد بر این است که بر بالای این بلندی درختانی کاشته شود تا سایهشان بر روی فضای ورزشی و قمستی از پارک بیفتد.
از دیدگاه محوطهسازی، این طرح در ادامه بلوار پوشیده شده از درخت در امتداد رودخانه است. موقعیت فضای ورزشی مسقف و بدون سقف فضای سبزی ایجاد کرده که کنار رود و سراشیبی رو به مسیر San Markos را به صورت متقاطع به هم وصل میسازد.
در کنار پل راهآهن، طبقهبندی نهایی فضایی برای استفاده موقت و گذرای مردم در نظر گرفته شده است. ارتباط با این قسمت از طریق پل موجود میسر است. به عنوان یک گزینه اضافه شده، دو دسترسی دیگر در زیر پل راهآهن ایجاد شده که ما را به وسایل نقله خدماتی میرساند.
این طرح از ادامه کار بر روی توسعه مجدد رودخانه Molinao و کاشت گیاه مرداب در کنار رودخانه جلوگیری میکند. هدف، احیاء گیاهان اصلی کنار رود است.
درختزار با گیاهان ترکیب بادوام و برگریز از پارک در مقابل بزرگراه محافظت میکند. درختهای انتخاب شده با تغییر فصل رنگشان تغییر میکند ولی انبوهی خود را در طول سال حفظ میکنند. مسیر رفت و آمد میان این پوشش گیاهی و پیادهرو با چمن و بلوکهای سیمانی مشخص شده است.
این تیم یكی از سه تیم منتخب برنده طراحی سه سایت قدیمی و نادیده گرفته شده در تفریگاه ملی بود. پیشنهاد طرح برنده برای این باغ، تجدید هویت به این بخش نادیده گرفته شده از تفریحگاه ملی با ساختمانی بر پایه میراث طرح اصلیش در دهه 1970 و ایجاد چشم اندازی با شكوه از تپه ها، باغ ها و جنگل های سرسبز با یك غرفه كنار دریاچه می باشد.
«همكار ما، پیت واكر، اهداف طرح را بسیار واضح و روشن برای هیأت ژوری توصیف كرد: ما تیمی هستیم كه به این باغ علاقه مند است؛ منحنی های دریاچه و لبه صاف آن، مسیر پر پیچ و خم و یك برآمدگی در پایانه شرقی. ما از وضوح و خوش بینی این طرح نوگرا استقبال كردیم.
از نظر ما، این باغ به مثابه یك بوم نقاشی از ادغام منظره طبیعی و ساختمان برای ایجاد مكانی جدید در فضایی مسطح و بزرگ از این تفریحگاه با احترام و توجه به اهمیت مكانی آن است. تنها گزینه ای كه به نظر ما آمد، گسترش این میراث و چشم انداز و طراحی یك غرفه بود.»
این غرفه یك جعبه بزرگ معلق است كه 20 فوت بالاتر از دریاچه و در میدان قرار دارد. رستوران شیشه ای در قسمت شمالی قرار گرفته كه نصف ساختمان را اشغال كرده. پله های مجللی كه در طرف دیگر ساختمان می باشند، به سمت دریاچه پایین می آید و بازدیدكنندگان را محو تماشای چشم انداز پیش رو، جزیره، دریاچه یخ بازی/قایق سواری و تپه ها می نماید.این طرح پیشنهادی برای ساختمان یك نمودار شبكه ای ساختاری است كه می توان مناظر را از همه طرف مشاهده نمود كه نور را به صورت درخشش روشن در شب منعكس می كند.
همانند طرح اصلی SOM، غرفه در راستای ساختمان هایی كه در قسمت شمالی تفریحگاه قرار دارند، ساخته شده. مسیر به سمت غرب پیش می رود و به بنای یادبود جنگ جهانی دوم، به یك میدان بزرگ، مقابل ساختمانی با ظرفیت 1500 نفر می رسد.
طرح هندسی ساده با خطوط راست این غرفه در تضاد با منحنی های زیبا و باشكوه چشم انداز است. برای ایجاد این حس در بازدیدكنندگان كه وارد منطقه ای ویژه وخاص شده اند، اطراف پارك را با دیوارهای كوتاه، 10 الی 12 فوت بالاتر از توپوگرافی موجود محصور كرده اند.
درختان جدید بر روی تپه ها با خاك جدید و سالم تر كاشته می شوند و درختان قدیمی به مكانی دیگر برای ایجاد مرز جنگلی منتقل می شوند.
در داخل باغ، چمن های وسیعی برای آفتاب گرفتن و پیك نیك بازدیدكنندگان، گیاهان فصلی، آمفی تئاتر خصوصی و جزیره ای با گیاهان مگنولیا و مسیری جدید به سمت یادبود 56 امضاء كننده به چشم می خورد. با وجود گیاهان آبی كناره دریاچه، مرز سنگی اطراف آن بسیار چشمگیر و به یاد ماندنی است.
زیرساخت دریاچه به گونه ای طراحی شده كه در فصل زمستان می توان از آن به عنوان پیست اسكیت روی یخ و در فصل تابستان به عنوان دریاچه قایق سواری با تفرجگاه كنار ساحلی با كف تخته ای مدور استفاده كرد. یكی دیگر از برنامه های آتی، انتقال خانه تاریخی لاك كیپرز به این باغ است. باغ به مسیرهای جدید، نیمكت ها و چراغ ها در اطراف دریاچه نیز مجهز خواهد شد.
پیش بینی شده كه این طرح در سال 2014 آغاز و در سال 2016 به بهره برداری برسد.
کلیدها , معماري منظر , معماری , طراحی باغ
با توجه به قرارگیری طرح در کانون شهر، این پارک خطی، سایت مناسبی برای طراحی داشت. وجود ساختمان هایی با کارکردهای چندگانه شامل کاربردهای اقتصادی، اجتماعی به همراه محیط زیست غنی در اطراف سایت (همسایگی ها) و برنامه شهری گسترده، از دیگر مزایای طراحی در این سایت به حساب می آمد.
پرسپکتیو های Hart Plaza از پیاده رو
علاوه بر این، با شکل گیری هویتی غنی و فرمی قوی در سایت، طرح نهایی، ایده ای رو به گسترش بود نه یک روگذر ساده به صورت فضای خالی؛ مناطقی انبوه از درختان، فضاهای سبز ساخته شده، شبکه معابر و سیرکولاسیون موجود، همه و همه محدودیت های موجود در سایت بودند که می بایست در طرح پیشنهادی لحاظ شوند. با توجه به این محدودیت ها، گروه طراحی، به منظور مقابله با مسائل و مشکلات شهری، پروپوزال موجود را یه صورت زیر تعریف کردند:
- لحاظ کردن زمین ها و املاک متروک
- لحاظ کردن زیست بوم های بلاستفاده
- لحاظ کردن پارک ها و نوار های سبز خطی بلاستفاده
- لحاظ کردن فضاهای عمومی بلاستفاده
- دسترسی های محدود و متصل به رودخانه
هتل مسکونی و باغات
پس از بررسی اهداف پروژه، مشخص شد که طراحی در فضای شهری بدون در نظر گرفتن نمای سابق رودخانه ، نه تنها هیچ منفعتی برای آن شهر نخواهد داشت؛ بلکه دغدغه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موجود در آن را نیز رفع نخواهد کرد.
با توجه به قواره های خالی و مناطق مسکونی رها شده، برای شروعی دوباره، بهتر بود این زمین ها تسطیح شوند. این طراحی در واقع فرصتی شد برای احیای مجدد تاریخ غنی و بستر این رودخانه که با حذف خسارات حاصل از آلودگی های محیطی- صنعتی و احیای مجد تالاب های بومی، مراتع و دشت هاصورت می گرفت.
با استناد به موارد ذکر شده، طراحی جدید، بستر پیشین رودخانه را احیا کرده و با بررسی سیاست های امروزی آن، آینده ای جدید را برای آن تعریف می کند. فضایی که به اندازه کافی منعطف بود؛ به ویژه قابلیت تطبیق و گسترش با جمعیت را داشته و پاسخگوی ابزار های فن آوری های دنیای مدرن، اطلاعات نامحدود و ابزار اطلاع رسانی جمعی بوده و علاوه بر این، با برنامه ریزی مناسب، نیاز های شهروندان و کاربران آن را برآورده می سازد.
زمین های سبز طراحی شده
گروه طراحی در واقع با شکستن حصار اطراف رودخانه که پیش از این به عنوان یک مانع عمل می کرد، شهروندان را بیشتر با بستر رودخانه درگیر کرده و دسترسی به منابع طبیعی آن را دوباره ممکن ساخته اند. از سوی دیگر، با توجه به بافت شهری و همسایگی های طرح، به منظور استفاده از زمین ها و قواره های خالی یا بایر، ، طراحی های موقت صورت گرفته است.
در پروپوزال ارائه شده، طراحان قصد داشتند، در حالی که فرصت های اقتصادی بسیاری برای شهر فراهم می آید، این فضاهای بایر را تبدیل به مقصدی سازند که مهاجران از هر سوی جهان، به سمت آن کشیده می شوند. از سوی دیگر، با کاربرد مؤثر تکنولوژی، فرصت مناسبی برای ایجاد یک تجربه حسی بین پارک و کاربران آن به وجود می آمد. در این پروژه، طرح بار دیگر، زیست بوم های طبیعی را تعریف کرده که با تخریب و حفاری لبه های موجود رودخانه، مجدداً رونق می گیرد.
" زیست بوم ها و زمین های کشاورزی"
بدون شک، از بین رفتن زیستگاه های بومی ، تأثیر زیادی در تغییر کیفیت اکوسیستم های حاشیه رودخانه داشته است. این تالاب ها، به عنوان مأمنی برای حفظ گونه های طبیعی و در معرض خطر بافت شهری، تنظیم سطح آب رودخانه و منبعی برای احیای آب آبگیرها عمل می کند. لایه های اضافه شده به این طراحی شامل فضاهای عمومی-تفرجگاهی خواهد بود.
"مجمع الجزایر طراحی شده"
در این بخش تفرجگاهی، فضاهایی جهت ماهیگیری، ساخت قلعه های شنی و زمین های بازی کودکان با تنوعی گسترده در نظرگرفته شده است. ارزش های زیست محیطی این فضا و زیبایی های خیره کننده اطراف بزرگترین تالاب مصنوعی در این منطقه بی نظیر است.
"زمین بازی های مهیج"
این بخش از طراحی به طور ویژه برای جوانان این منطقه طراحی شده است و به آنها اجازه می دهد که نیازهای فیزیکی، محرکی خود را در این قسمت، برآورده سازند. این منطقه در اصطلاح می تواند منطقه (هر چه خوش آید!) نام گیرد، که با هدف شانس تجربه های مهیج، کشف درون و شکستن حصار محدودیت ها طراحی شده است. گرفیتی ها، صدای موسیقی بسیار بلند از محرک های این زون طراحی خواهد بود.
این طرح شهری که فضا و مکان متنوعی را برای کاربران آن به منظور، استراحت، تعامل، اجراهای گوناگون و ... فراهم می کند مانند پالت رنگی سرشار ار متریال و رنگ های متنوع است؛ بدون شک، این تنوع کمکی بسیاری به تعریف فضاهای یکپارچه، با هویتی منحصر به فرد خواهد کرد.
کلیدها , معماری منظر
محمد مطلّبی عضو هیات مدیره انجمن متخصصان فضای سبز و منظر ایران و عضو مجمع جهانی فدراسیون بین المللی معماران منظر در گردهمایی پژوهش هنر و معماری که به همت انجمن مفاخر معماری ایران در موزه امام علی (ع) برگزار شد، پیرامون کهن الگوهای طراحی منظر معاصر در ایران گفت: باغ ایرانی یکی از کهن الگوها در معماری منظر است. باغ ایرانی به عنوان یک سبک در بین طراحان منظر در سطح جهان پذیرفته شده است. همچنین مطالعات مشابهی در مرد فرش ایرانی با این دید صورت گرفته است.
وی افزود: آنچه در بسیاری از این مطالعات نادیده گرفته شده، این است که با وجود سبک باغسازی ایرانی و ارزش بالای هنری و فرهنگی فرش ایرانی، طراحان معاصر منظر در ایران چگونه می توانند از این کهن الگوها در طرح های خود استفاده کنند؟
مطلبی خاطر نشان کرد: فقدان چنین مطالعاتی باعث شده بسیاری از طراحان، صرف استفاده از فرم باغ ایرانی یا به کار بردن موتیف های فرش در طرح های خود، گمان کنند طراحی های آنان با جامعه امروز ایران سازگاری و تناسب دارد.
پیشینه ای غنی، منظر هایی فقیر
وی با اشاره به اینکه با وجود پیشینه درخشان کشور ما در این زمینه، طراحی منظر امروز ایران از بی هویتی و فقر معنا رنج می برد، گفت: سوال اینجاست که آیا باغ و فرش ایرانی می توانند الگوهای مناسبی برای طراحی منظر در عصر حاضر باشند؟
این عضو هیات مدیره انجمن متخصصان فضای سبز و منظر در ایران تاکید کرد: متاسفانه پژوهش هایی با رویکرد های اجتماعی- فرهنگی راجع به باغ ایرانی بسیار اندک هستند. آنچه صورت گرفته عمدتا توسط شرق شناسان و متفکرین خارجی مثل پتروچیولی و استروناخ انجام شده است.
مطلبی عنوان کرد: همین تعداد مطالعات انجام شده نیز تنها به ساختار هندسی و گرته برداری از فرم پرداخته است.
وی با بیان این که هویت به معنی "چه کسی بودن" است تصریح کرد: باید به دنبال خلق فضایی هویت مند در معماری منظر ایران بود. نباید از یاد برد که با نگاه پالیمسستی یعنی حرکت از کهن متن به متن جدید باید این فضا را خلق کرد. یعنی در هر لایه ای که تراشیده و بازنویسی می شود، اثر نوشته قبلی کاملا از بین نرود.
این عضو مجمع جهانی فدراسیون بین المللی معماران منظر خاطرنشان کرد: طراحی یعنی خلق لایه جدیدی که با عناصر موجود همپوشانی و تعامل دارد. این به معنی تفسیر دوباره منظر برای الگوهای قدیمی با عناصر و اهداف جدید است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید دوباره بر هویت مند بودن طراحی های منظر گفت: مهمترین ویژگی جامعه در حال گذار، بروز بحران معناست در جستجوی " من کیستم؟" است. از سوی دیگر چنین جامعه ای دچار تناقض و تقابل و ناپایداری است. این آشفتگی در تعریف هویت منجر به آشفتگی در ایجاد منطر و فضا می شود.
باغ خاص حاکمان و فرش خاص محکومان بوده است
مطلبی با بیان این که باغ نمادی از هوشمندی انسان ایرانی در بهره گیری از علم هندسه برای خلق فضا است تصریح کرد: باغ ایرانی، فضایی خصوصی برای طبقه حاکم بوده است. از سوی دیگر فرش، نمودی کالبدی-انتزاعی از باغ و نیز پیوند دهنده فضای بیرون و درون بوده. حال این فرش است که، برساخته طبقات پایین جامعه و محکومان است و طبقات مختلف اجتماع در شکل گیری آن نقش داشته اند.
مطلبی با بیان این پرسش که آیا می توان باغ ایرانی را باز تولید کرد؟ادامه داد: آیا باغ ایرانی کارکرد و جذابیت پیشین خود را برای انسان ایرانی عصر حاضر دارد؟ زیرا باغ ایرانی عصاره فرهنگ جامعه ایرانی نیست بلکه نمادی از فرهنگ طبقه حاکمان است. هویت باغ ایرانی در خصوصی بودن، آرامش بخشی، هندسه و نظام های آب، گیاه و معماری آن است و تقلید فرم نمی تواند خالق هویت باشد.
این عضو هیات مدیره انجمن متخصصان فضای سبز و منظر در ایران با تکیه بر سخنان پیشین خود گفت: زمان معاصر زمان دگرگونی، تنوع، سرعت، پیچیدگی، عدم اطمینان و انتقاد از گذشته است.انسان در هر دوره ای هویت خود را با چیزهای متفاوتی تعریف می کند. جامعه همیشه در حال تغییر است. نیازها و انتظارات مردم، سبکها و میزان تحمل انسان نسبت به تغییرات در مدت کوتاهی عوض می شوند. الزامات سیاسی فعالیت های جامعه را هدایت می کنند. در میان چنین نوسانات سریعی، به دشواری می توان پایه های امنی یافت که بتوان بر اساس آنها کار کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می توان باغ ایرانی را باز تولید کرد؟ خاطرنشان کرد: خیر نمی توان، اما می توان هندسه آن را دوباره ساخت. اما نباید از یاد برد که کارکرد یک عنصر از دنیای سنت در زمان معاصر منوط به تغییر آن است.
مطلبی در پایان خاطر نشان کرد: طراحی منظر موضوعی چند بعدی است. دستیابی به الگویی برای طراحی منظر معاصر ایران امری بسیار پیچیده و در وهله اول مبتنی بر شناخت ویژگی های جامعه ایرانی و نیازهای انسان ایرانی معاصر است. به عبارتی دستیابی به این الگو مستلزم شناخت هویت اجتماعی جامعه ایرانی است.
منبع:http://memarinews.com/Pages/News-11285.aspx
هدف از این پروژه ایجاد مسکن با کیفیت با وجود مجاورت با رودخانه می باشد. همچنین این مجموعه، بخش قابل توجهی از فضای مابین جنگل و رودخانه دانوب را تشکیل می دهد و بر اهمیت موضوع می افزاید.
در این طرح، خانه های روستایی به اجزای 4 تایی تقسیم شده است و هر بخش دارای اسکله های ویژه و اختصاصی در کنار رودخانه است. در طرح این گروه، ایجاد آرامش و رفاه درون خانه ویلایی به همراه ایجاد حریم خصوصی به خوبی رعایت شده است و در نهایت یک فضای مناسب برای زندگی اجتماعی شکل گرفته است.
این خانه ها نمادی از یک باغ شهر نوین است. این باغ شهر دارای ویژگی تهویه مطبوع طبیعی با بهره گیری از رطوبت طبیعی منطقه می باشد. گروه طراحی خانه های روستایی مجاور رودخانه دانوب، در تمامی جزییات طرح، عدم تصرف در فضای رودخانه، جنگل های اطراف و محیط زیست پیرامون را رعایت کرده اند و در نهایت طرحی دوستدار محیط زیست را ارائه کرده اند.
منبع: سایت خبری / تحلیلی معماری نیوز/ 5972 :کدخبر
بازدیدكنندگان می توانند دوچرخه اجاره كرده و در پیست فضای باز دوچرخه سواری كنند و یا می توانند از كافه تریای این كلوب لذت ببرند و بر روی پلكان بزرگی كه در وسط این عمارت بیضی شكل قرار گرفته بنشینند.
منبع: سایت خبری / تحلیلی معماری نیوز - ترجمه : سمیه پیلوار/ 8376 :کدخبر
- جناب آقای مهندس، به عنوان اولین سئوال میخواستیم بدانیم که از نگاه شما چه تفاوتی میان راندو، پرزانته، کروکی و اسکیس وجود دارد؟
یکی از سئوالهایی که همواره از سوی بسیاری از دانشجویان پرسیده میشود، تفاوتی است که این چهار واژه با یکدیگر دارند. بارها دیده شده که توسط افراد گوناگونی در داخل کشور، تعاریف مشابهی برای این چهار واژه ارائه شده و نکته جالب اینجاست که هریک از تعاریف، نام استادی را به خود میگیرند مثلاً تعریف مهندس فلان یا دکتر فلان. در حالیکه هر یک از این واژگان در دانش امروز معماری و شهرسازی غرب دارای تعاریف مشخصی است و ما نیز به ناچار از آنجاییکه وارد کننده این دانش هستیم باید تعاریف آنها را مورد استفاده قرار دهیم نه اینکه هر یک به دلخواه خود تعاریفی از این واژگان ارائه دهیم. بنابراین، تعاریف آورده شده در اینجا نه تعریف اینجانب بلکه تعریف استادان بزرگ معماری و شهرسازی غرب است که در کتابهای خود به آنها اشاره داشتهاند.
راندو (Render)، به معنای تنظیم محصول نهایی یا فرآورده (Product)، به گونهای است که بتواند با مخاطب ارتباط درستی برقرار نماید. قرار دادن فیگور انسانی و درخت در محلهای مشخص برای نشان دادن مقیاس نما یا مقطع، ترسیم مبلمان معماری و یا شهری یا استفاده از نوشتار برای معرفی بخشهای مختلف پلان، گذاشتن سایه در نما و مقطع برای نشان دادن پیش آمدگیها و تو رفتگیهای آن و ترسیم بافت مصالح در نما و مقطع از عمدهترین کارهایی است که در راندو معماری و طراحی شهری مطرح میشود و کتابهایی نیز که در این زمینه از نویسندگان خارجی به چاپ رسیده است به روشنی وظیفه راندو در طراحی معماری و طراحی شهری را به نمایش میگذارد.
پرزانته (Presentation)، ویرایشهای نهایی است که برای ارائه کاری چشم نواز به مخاطب بر روی آن انجام میشود. چگونگی رنگ آمیزی، چیدمان عناصر درون شیت و برقراری رابطه میان این عناصر از عمدهترین موضوعاتی است که در پرزانته کار معماری و شهری مورد توجه قرار میگیرد.
کروکی (Croquis)، به معنای ترسیم سریع و فیالبداههای از یک مدل زنده است. این مدل خواه طبیعت باشد، خواه انسان و خواه یک بنای معماری باشد و یا یک فضای شهری. البته منظور از زنده این نیست که مدل حتماً جاندار و در حال حرکت باشد بلکه منظور آن است که مدل دارای نمود بیرونی باشد و تنها در ذهن طراح جا نداشته باشد. ویژگی مهم کروکی آن است که در زمان کمی زده میشود و بعدها در منزل یا کارگاه با فرصت کافی میتوان جزئیات آن را تکمیل کرد. کروکی زدن با دو هدف عمده انجام میگیرد: هدف اول ذخیره کردن زمان و هدف دوم، تمرکز کردن بر عناصر اصلی و مهم موضوع است.
اسکیس (Sketch)، به معنای بیان سریع ایده یا نگاهی است که یک طراح نسبت به موضوعی که به او ارجاع شده، دارد. هدف از ارائه اسکیس آن است که پیش از آنکه کار کامل و تمام شده از سوی طراح به کارفرما تحویل شود، پیش نویسی که پیشنهادات طراح در آن نشان داده شده ارائه گردد و در صورت موافقت کارفرما با آن، کار با همان مشخصات ادامه یافته و به وسیله طراح نهایی گردد.
- کروکی تا چه اندازه در اسکیس معماری و طراحی شهری نقش دارد؟
همانگونه که در تعاریف آورده شده دیده میشود، تفاوت بین کروکی و اسکیس در آن است که در کروکی توانمندیهای دست طراح مورد توجه قرار دارد و در اسکیس توانمندیهای ذهن طراح. اما سئوالی که برای بسیاری از دانشجویان مطرح میشود آن است که در آزمون اسکیس کارشناسی ارشد کدام یک از توانمندیهای بالا مورد نیاز است. در پاسخ به این سئوال باید گفت که آزمون اسکیس با هدف انتخاب توانمندترین دانشجویان، از میان دانشجویان شرکت کننده در آزمون، از سوی طراحان و مصححان کنکور برگزار میشود. بنابراین دانشجویان باید کوشش کنند تا در تمام زمینهها، تواناییهای خود را افزایش دهند به گونهای که هم بتوانند ذهن خوبی برای تولید ایدههای قوی داشته باشند و هم بتوانند ایدههای خود را با ترسیمات مناسب به نمایش بگذارند و هم در پایان با پرداخت چشم نواز و زیبا، کار خود را به پایان برسانند.
- ترکیب بندی شیت چه اهمیتی در اسکیس معماری و طراحی شهری دارد؟
تردیدی نیست که در ارائه یک محصول (Product)، چگونگی بسته بندی آن در میزان جلب نظر مخاطب نقش مهمی دارد اما این به معنای آن نیست که بسته بندی خوب، همهچیز یک محصول باشد. یک محصول همانگونه که باید ویژگیهای دیگری نیز داشته باشد، با بسته بندی زیبا میتواند در میان رقیبان خود جایگاه ویژهای پیدا کند اما اگر این محصول به لحاظ محتوایی دارای کیفیت چندانی نباشد و توقعات مخاطب را برآورده نکند ممکن است برای همیشه سبب شود که محصولات دیگر آن کارخانه نیز علیرغم کیفیت بالایشان مورد استقبال قرار نگیرند.
با توجه به اینکه تصحیح شیتهای آزمون به صورت چند مرحلهای انجام میگیرد، شیت بندی و پرزانته خوب میتواند کمک خوبی باشد تا کار از مرحله اول قضاوت عبور کند اما اگر در مراحل بعدی، که با دقت بیشتری به بررسی محتوای شیتهای آزمون پرداخته میشود، شیت ارائه شده نتواند از جنبه محتوایی و فرآیند مورد نظر مصححان پاسخ قانع کنندهای ارائه کند از راهیابی به مراحل بالاتر قضاوت باز میماند. البته نباید فراموش کرد که طراحان و مصححان آزمون از استادان برجسته معماری و شهرسازی کشور هستند و به قدری در این زمینه تجربه دارند که با یک نگاه، کار با محتوا را از کار بیمحتوا تشخیص میدهند. بنابراین گرچه ممکن است با رنگ و لعاب و شیت بندی خوب بتوان یک دانشجوی تازه وارد رشته معماری و شهرسازی را فریب داد، اما نمیتوان این استادان را که هزاران شیت چشم نواز در طول کار حرفهای خود دیدهاند، فریب داد.
- چگونه میتوان به یک ترکیب بندی درست در شیت رسید؟
ترکیب بندی درست از یک ذهن منظم بر میآید و کسی که ذهن آشفتهای داشته باشد، نمیتواند به ترکیب بندی مناسبی در شیت دست پیدا کند. بنابراین شرط دستیابی به یک شیت بندی درست، در درجه اول رسیدن به ذهنی منظم و در درجه دوم تمرین زیاد است. در عالم واقعیت چیزی به نام قانون شیت بندی وجود ندارد و بخش زیادی از مطالبی که در این زمینه گفته میشود، بیشتر برای بازار گرمی و جلب مشتری است. یک شیت بندی زمانی زیبا است که از ذهن خود طراح و متناسب با آن طرح درآمده باشد و مانند سایر بخشهای طرح، امضای او را در پس پرده خود داشته باشد. قواعدی که امروزه با نام قواعد شیت بندی ارائه میشود به همان اندازه بیبنیاد هستند که بگوییم بسته بندی یک محصول، دارای قواعد مشخصی است و هر کارخانهای که آن محصول را تولید میکند باید حتماً از آن بسته بندی استاندارد استفده کند. این موضوع نیز که ما میبینیم مثلاً تمام پنیرهایی که در بازار وجود دارند در شکل، اندازه و حتی رنگ بسته بندی شبیه به هم هستند بیشتر ناشی از عدم اعتماد به نفس کارخانهدار در ارائه محصول خود، با بسته بندی مخصوص به خود و همچنین ناتوانی از ارائه یک بسته بندی جذاب میباشد. در چنین شرایطی است که آن کارخانهدار با نگاهی فرصتطلبانه به مارکی که در بازار معروف است میکوشد با شبیه سازی آن مارک، بخشی از این بازار را در اختیار خود بگیرد.
- ابزار کار در کلاسهای اسکیسی که شما برگزار میکنید چیست؟
با توجه به تعریفی که از اسکیس معماری و طراحی شهری داده شد و برنامهای که برای کلاس اسکیس در راستای تقویت تواناییهای ذهنی دانشجویان تنظیم شده، آنچه که در طول کلاس دارای اهمیت است توانمند کردن دانشجویان به برخورد فرآیندی با موضوع معماری و شهری میباشد. بنابراین تواناییهای ترسیمی دانشجویان، به طور مستقیم موضوع بحث کلاس اسکیس نمیباشد و زمان محدود کلاس نیز اجازه آموزش مباحث ترسیمی مانند راندو و پرزانته را نمیدهد.
همچنین از آنجاییکه در حال حاضر استادان خوبی در بخش آموزش مباحث ترسیمی و راندو و پرزانته در حال فعالیت هستند، به دانشجویان عزیز توصیه میشود که ناتوانیهای خود در مباحث ترسیمی را با شرکت کردن در کلاسهای این استادان جبران نمایند و البته نیز نباید این نکته را از نظر دور داشت که با تخصصی شدن مباحث در جهان امروز، نمیتوان از یک نفر انتظار داشت که بتواند حوزههای گوناگون را با کیفیت مناسب پوشش دهد و بخصوص زمانی که موضوع مورد بحث، موضوعی مانند کنکور کارشناسی ارشد باشد که میتواند نقش سرنوشت سازی برای دانشجو بازی کند.
بنابراین بهتر است در شرایطی که دانشجویان عزیز قرار است در رقابتی سخت با دانشجویانی از دانشگاههای برجسته کشور مانند دانشگاه تهران، شهید بهشتی، علم و صنعت و … رقابت نمایند، به جای اینکه به فکر آن باشند که با صرف هزینه اندک و بدون هیچگونه کار اضافه، تنها با شرکت در هشت جلسه کلاس جزو نفرات اول کنکور کارشناسی ارشد شوند، به دنبال آن باشند تا با شناسایی به موقع و درست نقاط ضعف خود، در فرصت باقیمانده به رفع آنها با تمام وسایل ممکن، از تهیه کتاب و مطالعه آنها گرفته تا شرکت در کلاسهای مفید گوناگون، بپردازند و تردیدی نداشته باشند که هر کس به راستی در پی آن باشد در آزمون قبول شود و در این راه نیز کوشش کند، حتماً به این خواسته خود خواهد رسید.
- با توجه به تغییراتی که در دو ـ سه سال اخیر در برگزاری آزمون روی داده است، چه تضمینی وجود دارد که در برگزاری آزمون امسال دوباره به شیوه چند سال پیش باز نگردند؟
در حالت کلی، در شرایطی که ما در آن به سر میبریم، هیچ تضمینی برای هیچ چیز وجود ندارد اما آشنایی با روندی که منجر به تغییر در شیوه برگزاری آزمون در دو ـ سه سال گذشته شده است به ما کمک میکند تا بتوانیم پیش بینی کنیم این روند در شرایط متعارف به کجا منتهی خواهد شد. تغییراتی که در دو ـ سه سال اخیر در روند برگزاری آزمون به عمل آمد ناشی از تغییراتی است که در دهههای اخیر در سطح جهانی در دانش معماری و شهرسازی روی داده است.
در جهان امروز دو نگرش نسبت به طراحی وجود دارد. نگرش اول که در ادامه نگاه دوران مدرن میباشد به طراحی به عنوان محصول و نتیجه کار مینگرد و این نتیجه نیز در معماری بر مبنای آنچه که لوکوربوزیه اعلام داشته است باید به ارائه ماشینی برای زندگی منجر شود. بنابراین، در این نگرش آنچه اهمیت دارد زیبایی ظاهری این ماشین است و در نتیجه ترسیماتی که از این ماشین ارائه میشود نیز حتماً باید ترسیماتی زیبا و دقیق باشد تا بتواند مخاطب و سفارش دهنده را به لحاظ ظاهری راضی نگاه دارد.
نگرش دوم که از چند دهه پیش آغاز شده است و تا اندازه زیادی نیز تحت تأثیر نگرش پست مدرن است، به طراحی به عنوان یک فرآیند (Process) مینگرد. در این نگرش، بیش از آنکه نتیجه کار اهمیت داشته باشد، مسیری که طی میشود تا به آن نتیجه رسیده شود، مهم است. البته دلایل رسیدن به این نگرش موضوع بحث ما در اینجا نیست اما برای اینکه بحث روشنتر شود از یک مثال استفاده میکنم. بسیاری از دوستان به یاد میآورند که در درسهای ریاضیای که در طول تحصیل خود داشتهاند، دو نوع نگرش در میان استادان وجود داشت. نگرش اول تنها به دنبال این بود که پاسخی که به مسئله داده شده درست باشد و اگر زمانی راه حل مسئله را درست رفته بودیم اما یک اشتباه کوچک در مسیر داشتهایم (مثلاً یک مثبت را منفی گذاشته بودیم) و در نتیجه به پاسخ غلط رسیده بودیم هیچ نمرهای از آن مسئله نمیگرفتیم. در نگرش دوم، راه حل رسیدن به پاسخ نیز به اندازه پاسخ مسئله و یا حتی بیشتر از آن، اهمیت داشت و اگر راه حل را درست نوشته بودیم اما به خاطر اشتباه کوچکی به پاسخ درست نرسیده بودیم، ممکن بود بخش اعظم نمره را بگیریم.
مشابه سازی این شرایط با آزمون اسکیس کارشناسی ارشد به اینگونه است که یک آزمون ریاضی نیز با دو روش انجام پذیر است: روش تستی و روش تشریحی. در روش تستی که عموماً در کلاسهای کنکور ریاضی نیز آموزش داده میشود، در بخشی از سئوالات با امتحان کردن پاسخهای داده شده در صورت مسئله میشد جواب درست را از میان گزینهها پیدا کرد. مشابه این وضعیت در کلاسهای اسکیس کنکور معماری و شهرسازی نیز پیگیری میشد. به اینصورت که مدرسین محترم چند پاسخ آماده را در اختیار هنرجویان قرار میدادند تا در سر جلسه آزمون با تغییراتی اندک بتوانند این پاسخهای از پیش آماده شده را به جای پاسخ آزمون با گرافیکی زیبا ارائه نمایند. بدیهی است که همانگونه که در روش تستی نمیتوان کسی را که امتیاز بالایی آورده است ریاضیدان خوبی دانست، در روش پیشین آزمون معماری و طراحی شهری نیز افرادی که در دانشگاهها قبول میشدند، به لحاظ ذهنیت معماری و شهرسازی دارای توانمندی بالایی نبودند و تنها تواناییهای ترسیم دست آزاد آنها خوب بود. مشکلاتی که این دسته از دانشجویان در کلاسهای درس کارشناسی ارشد برای استادان فراهم کردند زمینهای شد تا به دنبال تغییر در شیوه برگاری آزمون به گونهای باشند تا تواناییهای ذهنی دانشجویان نیز سنجیده شود. بنابراین روش کنونی که تقریباً شبیه به آزمون تشریحی در امتحان ریاضی است در پیش گرفته شد و در این روش، راه حل نیز هم اندازه و یا حتی بیشتر از پاسخ نهایی دارای اهمیت است. البته این روش نیز در حال تست شدن است و اگر از این روش نیز خواسته مطلوب استادان و طراحان آزمون برآورده نشود امکان تغییر دوباره آن وجود دارد اما چیزی که بعید به نظر میرسد بازگشتن به روش گذشته است.
دو شیت از طراحي منظر ميذارم براتون از كارايي كه توي يه نمايشگاه بودند .
اميدوارم خوشتون بياد.
1- کشیدن یک کروکی ساده از پارک مورد نظر.
2- جهت شمال را با یک علایم گرافیکی ساده مشخص می کنیم.
3- جهت نور آفتاب را مشخص می کنیم.
4- آنالیز دید ومنظررا انجام می دهیم که خود شامل چند قسمت است:1-دید خوب 2-دید بد3-دیدباز4-دید بسته5-دید بی نهایت .
5- مشخص کردن دید مطلوب ونامطلوب پارک.
6- مشخص کردن راه های اصلی وفرعی پارک.
7- مشخص کردن راه های ورودی وخروجی پارک.
8- مشخص کردن شبکه ی دسترسی ها.
9- مسیر تردد را با علا مت گرافیکی معلوم می کنیم.
10-آلودگی صوتی را با علامت گرافیکی نشان می دهیم.
11- محاسن ومعایب پارک را در نظر می گیریم.
12- کشیدن Key Pelan.
13- کشیدن چک لیست عملکردها که ابتدا اول تعدادی سوال را می نویسیم سپس با yes و no جواب می دهیم.برای مثال چه چیزهایی در پارک وجود دارد وچه چیزهایی در پارک وجود ندارد را مشخص می کنیم.البته دراین مرحله چک لیست میتونه یک چک لیست پیشنهادی هم باشه.
14- کشیدن ماتریکس عملکردها که در این مرحله رسم ماتریکس به صورت یک جدول افقی وعمودی است سپس عملکردهای چک لیست را درون ستون های افقی وعمودی نوشته وبعد آنها را باهم تلاقی می دهیم که در این مرحله آنهایی که باهم جور هستند را باعلامت مثبت وآنهایی که جور نیستند را با علامت منفی وآنهایی که شرط دارند را با علامت C مشخص می کنیم.البته ماتریکس عملکردها هم میتونه پیشنهادی باشه.
15- روش حبابی وچیدمان را انجام می دهیم که در این مرحله قرارگیری طراحی پارکمون را مشخص می کنیم.
16- مشخص کردن متراژ پارک مورد نظر.
17- در آخر طراحی پارک وکانسپت اولیه.
* تحقیق
* تجزیه
* تحلیل
به طور کلی به هنگام آغاز کار تحلیل سایت می بایست ابتدا نکات مورد بررسی را تعیین و سپس اقدام به جمع آوری اطلاعات و داده ها مطابق با موارد مشخص شده، نمود. این موارد به ترتیب زیر می باشند:
دسترسی ها : در این مرحله ارتباط میان سایت و معابر اصلی و فرعی مورد مطالعه قرار می گیرد که می تواند از طریق عکس های هوایی و نقشه های موقعیت زمین انجام پذیرد. تعیین فاصله زمانی و فیزیکی زمین از نقاط اصلی موردی بسیار مهم است که از طریق رانندگی یا پیاده روی در اطراف سایت مقدور می گردد.
مجاورت ها: منظور از این بخش مطالعه همسایگی های سایت می باشد. عموما این مرحله با مشاهده مستقیم و پیمایش زمین همراه می گردد. مواردی که در این بخش مورد بررسی قرار می گیرند شامل الگوها و بافت های معماری، نورپردازی معابر، شرایط و وضعیت ابنیه موجود و کاربری های مجاور زمین می باشند. به طور کلی هدف از انجام این بخش دستیابی به داده هایی در زمینه میزان و نحوه تأثیر ابنیه مجاور بر سایت و ساکنین منطقه است.
پتانسیل ها: اطلاعات این بخش شامل مطالعه بر روی ویژگی های خاص سایت همچون: عناصر حساس، صدا، رایحه های خوشایند و ناخوشایند،آلودگی صوتی و هوایی، دیدهای مطلوب و نامطلوب و ... می باشد که داده های این بخش نیز لزوما می بایست با پیمایش زمین و اطراف آن و با مصاحبه با اهالی منطقه جمع آوری گردد.
اقلیم: بررسی نکاتی همچون میزان بارندگی برف و باران، رطوبت و دمای محلی در زمان های مختلف ماهانه و سالانه، مسیر خورشید و زاویه عمودی آن در مواقع متعدد سال، بادهای مطلوب و نامطلوب در این دسته جای می گیرند.
امکان دارد که در یک سایت عناصر طبیعی و مصنوعی بسیاری وجود داشته باشند که باید در طراحی مورد توجه و بررسی قرار بگیرند . بعضی از این عناصر به صورت مستقیم و بعضی به صورت غیر مستقیم در طراحی پلان تاثیر می گذارند . مانند... نور ،باد ، دید و منظر ،آلودگی صوتی و...
در یک تحلیل سایت خوب باید تنها عناصر مصنوعی و طبیعی که در طراحی پلان موضوع مورد نظر تاثیر می گذارند ، تحلیل شوند و از شلوغ کردن سایت با دیاگرام های فرعی و زیادی پرهیز شود
تحلیل سایت توسط علائم متفاوتی قابل انجام است که میتوان این علائم را زبان مشترک بین معماران دانست. مهمتر از این علائم مشترک بینش و دانش معمار است که میتواند در به کار بردن این علائم درست عمل کرده ،ویژگی های سایت را معرفی کند.
معماری به مفهوم اصیل آن با وظیفه دشوار ساختن چیزی که از قبل وجود ندارد، درگیر است. به بیان بهتر معماری نوعی آفرینش محسوب میشود که به هیچ عنوان تقلید را نمیپذیرد. آفرینش چشمه جوشان هنرهاست و آثار بزرگ هنری در پرتو نور آفرینشگری خالقان خود پا به عرصه وجود نهادهاند. بواسطه آفرینش است که اثری بدیع و جدید در حوزه هنر و معماری زاده میشود و موجبات ارتقای وضع موجود را فراهم میآورد.
هر عمل تازهای در ساختن چیزی در مقوله آفرینش قرار میگیرد، خواه محصول آن زیبا باشد یا نازیبا. آفرینندگی در هنر و معماری بر نوعی از فعالیت اشاره دارد که به منظور ایجاد یک طرح جهت پیدا میکند. اما واضح است که این فعالیت به تنهایی طرح محسوب نمیشود، زیرا طراحی متضمن ابتکار میباشد و بدون ابتکار طراحی غیر ممکن است. در کنار سایر عوامل مؤثر بر شکلگیری معماری، نمیتوان نقش ابداع و خلاقیت هنرمند را در شکل دادن به هرگونه اثر هنری و از جمله آثار معماری نادیده گرفت، زیرا نیروی هنرورانه ذهن آدمی نیرویی زاینده است و همین زایش و خلاقیت وجودی آدمی است که تاریخ هنر را شکل داده است. آفرینش هنری نیز در مرحله نهایی توسط هنرمند تحقق مییابد و اوست که بازتاب و تأثیر عوامل گوناگون را در معماری به نمایش میگذارد.
امروزه پیشرفت معماری نیازمنده ایده هایی نو و یافتن افکاری برای دست یابی و تشریح این ایده هاست. به همین دلیل است که در اکثر طراحی ها ایده ها بصورت ذهنی شروع می شود و سپس به طرح تفکیک شده معماری می رسد.
ایده محصول تفکرات، تجربیات و حتی خاطراتی که در ذهن یک معمار نقش بسته می باشد و در ارتباط مستقیم با محیط پیرامون معمار است. داده هایی که از محیط پیرامون معمار توسط حواس کسب میشوند و به ذهن میرسند، نقش بسیار مهمی در پیدایش ایده ایفا میکنند.
همانطور که از سخنان معماران مشهود است هنوز اتفاق نظر کاملی از این بحث شکل نگرفته است:
بنا به گفته دکتر حامد کامل نیا (استادیار دانشگاه فردوسی مشهد): (کانسپت در حوزه معماری در جایگاه های مختلفی به کار گرفته می شود. گاه کانسپت معادل ایده یا ایده های کلی به کار می رود و یا معادل حجم های ابتدایی و ماکت های اتودی در فرایند طراحی می دانند).
همانقدر که در معماری، داشتن ایده مهم است، گذر از مرحله ی ایده به فرم نیز اهمیت دارد. این مسئله در آغاز طراحی که مسئله ی تبدیل ایدههای اصلی و محور پروژه به ساختاری دارای شکل، مطرح است بسیار حساس و تعیین کننده است . طرح های مکمل بعدی که تا مرحله ی تعیین جزئیات فنی و تزئینی بنا، رفته بکار رفته شکل میگیرند، این امکان را میدهد که از تجربه ی شکل های حاصل شده یا از تجربیات قبلی طراحی سود ببرند .
تبدیل ایده به فرم، دانش و مهارت طراح را میطلبد منظور از دانش، اطلاعات طراح از تکنیکهای خلاقیت، تکنیکهای ترکیب و مقولههایی از این قبیل است که هر فردی میتواند از طریق مطالعه بیاموزد. مسئله ی مهارت، پیچیدهتر است و به تربیت ذوق و سلیقه و کسب تدریجی توانایی در بکارگیری فرم ها مربوط میشود.
مثلا می گن فلان طرح کانسپت خوبی داره اما کیفیتش پایینه. یعنی طراحش ایده خوبی تو سرش بوده اما مثلا چون دست خیلی قوی نداشته و یا به نرم افزار مسلط نبوده کارش بی کیفیت از آب در اومده.
به همین علت جان لاک میگوید: ایده از عملیات ذهن بر محسوسات پدید میآید. تمام پدیدههایی که در این جهان وجود دارند، از قبیل یک ساختمان، یک فرم طبیعی، یا حتی یک داستان و یک شعر میتوانند به کاتالیزورهایی برای پرورش ایده در ذهن تبدیل شوند. منابع ایده همه جا در میان اشیاء روزمره زندگی، در طبیعت، درعلوم مختلف، در معماریهای تاریخی و خصوصاً در برنامه و محیط سایت وجود دارند. اما یک ذهن خلاق و کنجکاو نسبت به اطلاعات موجود در محیط پیرامون است که میتواند ایدههای خلاقانهای را ابداع کند. از این رو جمعآوری اطلاعات که در معماری به میزان قابل توجهی بصری هستند و اغلب از مشاهده شرایط محیطی پروژه بدست میآیند، نقش مهمی در شکلگیری ایدههای معمارانه دارد.
تبدیل ایده به فرم در طراحی معماری یک مرحله ی خاص و محدود از زمینههای پژوهشی و تجربی است که بسیار وسیعتر و مهمتر از یک پروژه (با تمامی مسایل آن ) است. هر نوع قاعده ی طراحی درونی یک پروژه، که از ویژگیهای موضوع طراحی استخراج میشود، هر چقدر مفید و جذاب باشد، نمیتواند با نگرش کلی طراح، نسبت به معماری و مسایل آن تفاوت اساسی داشته باشد و به همین دلیل قالبها و قواعد فرمال خاص یک پروژه، باید همواره به صورت انتقادی و انعطاف پذیر دیده شوند. در غیر این صورت یک جزء، یعنی مسایل مربوط به یک پروژه ی خاص، ممکن است به کل، یعنی اهداف و مسایل اصلی پروژه ی معماری، خدشه وارد کند .
بهتر است زیباییشناسی پروژه برای خود معمار هم غافلگیر کننده باشد. در واقع باید فرم به دست آمده از یک ایده، محصول پروسه (مطالعات) تبدیل ایده به فرم باشد، نه اینکه از ابتدا در ذهن معمار وجود داشته باشد.حداقل در مورد پروژههای پیشرو چنین است که زیبایی شناسی آنها در اثر روند مطالعه ی گفته شده به دست میآید و لزوما" با معیارهای زیباشناسی پذیرفته شده ی موجود هم خوانی ندارد. ایده باید بتواند پروژه را سازمان دهی کند. پروژه باید از کل به جز شکل بگیرد و ایده در تمامی مراحل شکلگیری آن بر روند کار تاثیر بگذارد. بعد از شکل گرفتن ایده، باید استراتژی متناسب با آن را برای پیشبرد طرح انتخاب کرد و در نهایت فرم یک مساله است که فارغ از هرگونه سلیقهای باید به آن پرداخت
آموزش اسکیس طراحی شهری کارشناسی ارشد توسط رتبه های برتر کنکور کارشناسی ارشد رشته طراحی شهری دانشگاه های سراسری و آزاد
نوع کلاس ها: کلاس ها به صورت خصوصی و نیمه خصوصی می باشد.
تعداد جلسات : 10 جلسه 3 ساعته (در صورت کافی نبودن اضافه می گردد.)
محل برگزاری کلاس ها : در محل آتلیه می باشد.
آموزش ها شامل:
1- شیت بندی
2- تجزیه و تحلیل اطلاعات
3- نحوه استفاده از راهبرها و سیاست ها در طرح نهایی
4- مدیریت زمان
5- راندو
در پایین چند نمونه از اسکیس های برتر سال های گذشته را که توسط این مجموعه آموزش داده شده است را ( البته با کیفیت پایین ) می توانید مشاهده بفرمایید.
توضیح: فرمت مطابق فرمت کنکور کارشناسی ارشد طراحی شهری سال 1388 در قطع A3 و سیاه سفید می باشد.
زهرا فسایی : 09367890437
۱-شمشاد
نام علمی : Buxus sempervirens
زمان هرس: بهار، پاییز
۲- جوالدوزک
نام علمی : Catalpa speciosa
زمان هرس: آخر تابستان،زمستان
۳- سدر
نام علمی : Cedrus
زمان هرس:تابستان
۴- ارغوان
نام علمی : Cercis
زمان هرس:زمستان
نحوه هرس: هرس این درخت بسته به نوع فرم آن می تواند بدون هرس و تنها با قطع اجباری شاخه های خشک به صورت گلدانی و باز باشد و یا با هرس شاخه زنی می توان تاج آن را انبوه و کروی ساخت.
۵- افرا
نام علمی : Acer
زمان هرس:زمستان
(به ادامه مطلب بروید)
۶- عرعر
نام علمی : Aillanthus
زمان هرس: زمستان،تابستان
۷- ابریشم
نام علمی : Albizzia
زمان هرس: بهار
۸- زرشک
نام علمی : Berberis
زمان هرس:زمستان،تابستان
۹- دم موشی
نام علمی : Buddleia davidii
زمان هرس:اواخر زمستان
نحوه هرس: یا شاخه اصلی را در زمستان از قسمت های داخلی حذف نمود(هرس نسبتا شدید)تا گیاه تحریک به رشد دوباره گردد.
۱۰- به ژاپنی
نام علمی : Chaenomeles
زمان هرس:تابستان،زمستان
۱۱- شبه سرو
نام علمی : Chamaecyparis lawsoniana
زمان هرس:تابستان
۱۲- گل یخ
نام علمی : Chimonanthus praecox
زمان هرس:بهار ، تابستان
۱۳- درخت پر
نام علمی : Cotinus coggyria
زمان هرس:تابستان
۱۴- شیر خشت
نام علمی : Cotoneaster
زمان هرس:بهار،تابستان،زمستان
۱۵- سرو
نام علمی : Cupressus
زمان هرس:بهار و تابستان
۱۶- گل طاووسی
نام علمی : Cytisus
زمان هرس:بهار
۱۷- یاس زرد
نام علمی : Forsythia
زمان هرس:بهار
۱۸- زبان گنجشک
نام علمی : Franinus
زمان هرس:زمستان
۱۹- لیلکی
نام علمی : Gleditsia
زمان هرس:زمستان
۲۰- ختمی درختی
نام علمی : Hibiscus syriacus
زمان هرس:بهار،تایستان و پاییز
۲۱- یاسمن
نام علمی : Jasminum officinal
زمان هرس:بهار ،تابستان
نحوه هرس: در بهار و تابستان بر حسب زمان گلدهی باید بعد از اتمام دوره گلدهی نسبت به حذف شاخه های ضعیف اقدام نمود و شاخه های خیلی بلند را تا نیمه کوتاه نمود.
۲۲- سرو کوهی
نام علمی : Juniperus
زمان هرس:بهار ،تابستان
۲۳- برگ نو
نام علمی : Ligustrum
زمان هرس:زمستان ،بهار،تابستان
۲۴ – ماگنولیا
نام علمی : Magnolia
زمان هرس:تابستان
نحوه هرس: بهتر است تا جای ممکن به دلیل التیام زخمهای حاصل از هرس و کندی رشد درخت هرس نشوند ولی در صورت لزوم می توان نسبت به خذف شاخه های نابجا و یا شکسته اقدام کرد.
۲۵- زیتون تلخ
نام علمی : Melia
زمان هرس:تابستان
۲۶- توت
نام علمی : Morus spp
زمان هرس:زمستان ،تابستان
۲۷- خرزهره
نام علمی : Nerium oleander
زمان هرس:تابستان
۲۸- نرگس درختی
نام علمی : Philadelphus
زمان هرس:بهار،تابستان،پاییز
نحوه هرس: این درختچه معمولا نیازی به هرس چندانی ندارد و تنها باید هر سه یا چهار سال یکبار در اوائل بهار یا پاییز تعدادی از ساقه های خیلی مسن را از قاعده قطع کنیم.همچنین هرس پنسمان یا چیدن نوک شاخه های تازه روئیده در تابستان باعث جلوگیری از حجیم شدن تاج شده و آنرا متراکم تر می سازد.
۲۹- نوئل
نام علمی : Picea
زمان هرس:بهار ،تابستان
۳۰-کاج
نام علمی : Pinus spp
زمان هرس:بهار
۳۱- چنار
نام علمی : Platamus spp
زمان هرس:تابستان ،زمستان
۳۲- صنوبر
نام علمی : Populus spp
زمان هرس:تابستان
۳۳- پیراکانتا
نام علمی : Pyracantha spp
زمان هرس:تابستان ،آخر زمستان
۳۴- بلوط
نام علمی : Quercus spp
زمان هرس:تابستان،زمستان
۳۵- سماق
نام علمی : Rhus
زمان هرس:زمستان
۳۶- اقاقیا
نام علمی : Robinia
زمان هرس:تابستان،زمستان
۳۷- بید
نام علمی : Salix spp
زمان هرس:زمستان،تابستان
۳۸- اسپیره
نام علمی : Spirea
زمان هرس:بهار
۳۹- سرو خمره ای
نام علمی : Thuja
زمان هرس:بهار،تابستان،پاییز
۴۰- نارون
نام علمی : Ulmus spp
زمان هرس:اواخر تابستان ،زمستان
۴۱- بداغ
نام علمی : Viburnum spp
زمان هرس:بهار،اواسط تابستان
۴۲- مروارید درختی
نام علمی : Symphoricarpus
زمان هرس:اوائل بهار
۴۳- گز
نام علمی : Tamarix spp
زمان هرس:بهار ،تابستان
۴۴- سرخدار
نام علمی : Taxus spp
زمان هرس:اواخر بهار،تابستان
انواع چمن به صورت بومی در ایران می روید مثلا نوع Poa که به صورت وسیعی گونه های اصلاح شده آن از خارج وارد می شود و در ایران کشت می گردد . به صورت بومی در اطراف رودخانه ها و جویبارها رشد و نمو طبیعی می کند.چمن در طراحی پارکها و تفرج گاهها همچنین پوشش دادن زمینهای فوتبال و گلف نقش مهمی را ایفا می کند که به محض از بین رفتن یا لکه لکه شدن آن نقص مهمی در محیط مشاهده می شود. مشکلات آب و هوایی و خصوصا کمبود آب یکی از مهمترین مسائلی است که در این زمینه مورد توجه مهندسین باغبانی قرار گرفته است.تولید چمن همواره با مشکلات و موانع بسیاری مواجه بوده که در اکثر اشتباهات و غفلتهای صورت گرفته در طول ازدیاد این گیاه به وجود می آید.
مزاحمت علفهای هرز سمج، بیماریها، عدم تحمل تنش های به وجود آمده و… که ممکن است به علت موقعیت مکانی خاصی که کشت در آن صورت می گیرد یا کاشت نادرست و روش های نادرست به کار رفته بعد از کاشت باشد.درجه بندی چمن هایی که تازه تولید می شوند تحت تاثیر روش هایی که در طول تکثیر این گیاه به کار گرفته می شود قرار دارد. در این مبحث تنها به معرفی چند گونه از گراس هایی که به عنوان چمن استفاده می شوند پرداخته و بعد تکثیر این گیاه را که شامل مراحل مختلفی از قبیل تهیه و تدارک مکان مناسب، انتخاب نوع چمن، روش کاشت، کاشت بذر و مراقبت های بعد از کاشت است توضیح داده می شود.
۲- معرفی گراس های چمنی :
دو دسته اصلی گراس ها، گراس های فصل گرم و گراس های فصل سرد است. گراس های فصل سرد مقاوم در مقابل سردی زمستان اند اما اغلب گونه های آنها در تابستان های گرم ضعیف شده و از بین می روند. اینها بیشتر در عرض های شمالی استفاده می شوند. گراس های فصل گرم در طول دوره گرما رشد کرده و با سرد شدن هوا به خواب می روند و در اثر سرما به رنگ قهوه ای در می آیند. یک مانع اصلی بر سر راه کاشت گراس های فصل گرم حالت خواب و رکود آنها در دوره سرما و قهوه ای شدن آنهاست که برای ما مطلوب نیست.چمن های سردسیری را در شهریور و مهر و چمن های فصل گرم را در اردیبهشت و خرداد کشت می کنند.
1-2- چمن های فصل سرد:
۱-۱-۲- Greeping Bent grass
2-1-2- Kentucky Bluegrass
3-1-2- Rough –stalk Bluegrass
4-1-2- Chewing Fescue
5-1-2- Creeping Red Fescue
6-1-2- Hard Fescue
7-1-2- Annual Ryegras
8-1-2- Perennial Ryegrass
9-1-2- Clonial Bentgrass
2- 2چمن های فصل گرم :
۱-۲-۲- Bahia grass
2-2-2- Common Bermuda grass
۳-۲-۲- Hybrid Bermuda grass
4-2-2- St.Augustine grass
5-2-2- Zoysia grass
(به ادامه مطلب بروید)
3- آماده کردن محل کاشت :
قبل از کاشت چمن باید اقدامات لازم جهت آماده سازی محل صورت گیرد تا از بروز مشکلات بالقوه زمین در حین کاشت جلوگیری شود. به عنوان مثال مدفون شدن خاک های سطحی طی عمل حفاری و جانشین شدن آنها به وسیله خاک های نامرغوب با ظرفیت تهویه محدود و حاصلخیزی کم و یا آثار و بقایای مدفون شده در زیر خاک مانع از رشد موفق چمن می شود.
آماده کردن زمین برای کاشت وتکثیر چمن شامل مراحل زیر است:
۱-۳ تسطیح زمین
۲-۳ کنترل علف های هرز قبل از کاشت
۳-۳ عملیات زراعی
۴-۳ درجه بندی و هموار کردن خاک Ceraiding
این عمل به دو دسته تقسیم می شود : ۲٫Fine Grading 1.Rough Grading
5-3 تغییر و تبدیل (اصلاح خاک)
۶-۳ نصب سیستم های زهکشی و آبیاری
۷-۳ کوددهی و آهک زنی
۴- انتخاب چمن:
یکی از مهمترین اقدامات انجام شده در پرورش چمن گزینش چمن برای کاشت است. دوام و کیفیت چمن، مقاومت در برابر علف های هرز آفات و بیماری ها به دانستن مشخصات خاص ژنتیکی چمن بر می گردد.
با آغاز تحقیقات رسمی در دهه ۱۹۲۰ برای یافتن بهترین رقم بنت گراس اکوتیبهای سازگار یافته انتخاب شد و برخی از آنها برای استفاده های تجارتی وفق داده شدند.
کشف و پراکنش Merion Kentucky bluegrass یک تاثیر جدی در طول دهه های ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ برروی پرورش چمن داشته است. این رقم پایداری بالایی نسبت به بادزدگی به عنوان یکی از جدی ترین بیماریها خود در طول دوره سرما نشان داده است. همچنین نسبت به سوختگی برگها مقاومت خوبی نشان داده و در چمن زنی قابلیت انحنای خوبی دارد.
در سالهای اخیر رقم های مقاوم به سوختگی ایجاد شده اند که پایداری خوبی به دیگر بیماریها، سایه، چمن زنی شدید، ترافیک و دیگر مشکلات دارند.
رقمهای ممتاز رایگراس چندساله، بنت گراس خزنده، برموراگراس، زوی سیاگراس و سنت آگوستین وجود دارند
۵- بذر:
۱-۵ –کیفیت بذر و طبقه بندی آن
فاکتورهای اصلی موثر در کیفیت بذر، خلوص بذر و قوه نامیه آن است.
درجه خلوص ، درصد بذر خالص یک گونه شناخته شده یا یک رقم موجود در یک توده مشخص از بذر است. این مقدار بر حسب درصد بیان شده و درصد باقی مانده ترکیبی از مواد بیجان و فاقد نیروی جنبشی (کاه و بوشال و سبوس و گردوخاک)بذر علفهای هرز و بذر دیگر گیاهان زراعی است.
قوه نامیه بذر درصدی از بذر است که تحت شرایط آزمایشگاهی جوانه خواهد زد
۶- مواد رویشی مورد استفاده برای تکثیر:
مواد کاشت رویشی شامل بخش هایی از کلوخ های چمنی و پاجوش های منفرد بخش های گیاهی( به استثنای بذرها ) است که دارای ظرفیت تولیدمثل کافی برای تولید چمن می باشند.اینها به جای بذر برای ازدیاد آن دسته ازچمن هایی که به طور ژنتیکی بذر زنده تولید نمی کنند یا در جاهایی که نیاز به ایجاد سریع چمن می باشد به کار می رود.یک روش معمولی ازدیاد، کشت نواری Sodding))است که برای تمامی چمن ها به کار می رود. روش های دیگر رویشی شامل Plugging (کشت Play )، کشت پاجوش (Sprigging) و کشت استولون (Stolonizing) می باشد
۷- روش های کاشت عوامل تکثیر :
دو روش اصلی جهت ازدیاد چمن ها ،کاشت بذر و کاشت اجزا رویشی گیاه است. انتخاب یک روش خاص تکثیر به قیمت ، ضرورتهای زمانی ، فراهم بودن اجزا کاشت خالص از نظر ژنتیکی و مشخصات رشد گراسهای چمنی بستگی دارد.
کاشت بذر اغلب دارای کمترین هزینه و زحمت است اما اغلب کندترین روش در توسعه چمن است. در بین روش های کاشت رویشی چمن کشت نواری (Sodding ) بیشترین هزینه و سریعترین نتیجه را دارد. با برخی گونه ها مثل بنت گراس خزنده بسیاری از این روشها را می توان با موفقیت به کار گرفت ولی برخی روشهای ازدیاد در مورد برخی گونه ها عملی نیست مثلا ممکن است بذرها خلوص ژنتیکی یا قوه نامیه نداشته باشند یا توانایی کافی برای تولید چمن در فضای بین استولونها و باجوشها وجود نداشته باشد.
۸- مالچ ﭘﺎشی :
استفاده از مالچ برای کاهش فرسایش بستر بذر و مهیا کردن یک محیط مناسب برای جوانه زنی و توسعه گیاهچه ها موثر است و کاربرد آن در زمینهای سراشیب و جاهایی که میزان رطوبت تا حدی به بارشهای طبیعی وابسته است ،ضروری است.یک مالچ مفید چندین وظیفه دارد:
۱-تثبیت و پایداری خاک و بذر در مقابل فرسایش ناشی از باد و روان آبی سطحی
۲- کاهش نوسانات دما در سطح خاک و در نتیجه حفاظت از جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه ها از صدمات ناشی از تغییرات دما
۳-کاهش تبخیر رطوبت موجود از سطح خاک
۴-پراکنده کردن انرژی حاصل از قطرات آب پایین آمد ناشی از بارندگی یا آبیاری برای کاهش میزان سله بستن خاک
انتخاب یک ماده خاص به عنوان مالچ به نیازهای خاص هر منطقه و قیمت مواد محلی موجود بستگی دارد.
مواد قابل استفاده برای مالچ به دو دسته مواد طبیعی و مواد مصنوعی تقسیم می شوند.
مواد طبیعی شامل کاه و کلش، علفهای خشک، بقایای گیاهی خشک مثل تفاله چغندر قند، تفاله نیشکر، پوسته بادام زمینی ،پوسته دانه کاکائو، چوب ذرت له شده، ضایعات لوبیا و باقلا.
مواد مصنوعی که به عنوان مالچ استفاده می شوند شامل فیلامنتهی فایبر گلاس، پوشش های پلی اتیلنی شفاف و امولسیون پلیمرهای الاسترومتیک می باشند.
۹- آبیاری چمن:
از نکات مهم در آبیاری چمن ها این است که چمن ها نیاز به آبیاری روزانه ندارند.
با توجه به اینکه ازت نقش مهمی در رشد و نمو چمن ایفا می کند آبیاری روزانه سبب متراکم شدن چمن ، هدر رفتن آب و به دنبال آن آبشویی مقدار زیادی از ازت می شود. همچنین آبیاری روزانه سبب افزایش تراکم علفهای هرز می شود. چمن های که با فواصل آبیاری بیشتری آبیاری می شوند ریشه ها نسبت به چمن هایی که روزانه آبیاری می شوند عمیق تر است و میزان سوختگی و خشک شدن آنها نیز کمتر است.
نویسنده : مهندس محسن فرزانه
تراریوم در لغت به معنی باغ شیشه ای است که اولین بار توسط یک پزشک جراح انگلسی بنامNatanail Ward در سال ۱۸۲۹ ایجادشد . البته این کارکاملاً اتفاقی بود و طی یک تجربه ای که هیچ ربطی به باغبانی نداشت دکتر وارد آن را کشف کرد .
در واقع او می خواست پرورش دادن و تغییر و تحول پیله ای پروانه را امتحان نمایداما متوجه شد که آلودگی هوای حاصل از کارخانه های لندن که نزدیک منزلش بود مانع از رشد آنها می شود در طی دوره مشابهی دکتر وارد چرخه زندگی پروانه ها را در شرایط طبیعی مورد بررسی قرار داد به این شکل که او شفیره پروانه ای را در یک ظرف مربای قرار داد و سپس مقداری خاک درون آن ریخت بعداز چند هفته دکتر وارد یک گیاه درون آن مشاهده کرد و این گیاه از بذری که درون خاک حاصل شده بود او فهمید وقتی گیاه رطوبت را از طریق سطح برگهایش از دست می دهد.
بقیه در ادامه مطلب
رطوبت روی دیواره شیشه تجمع می یابد و شکل آب در آمده و مجدداً به کف ظرف برمی گردد این چرخه پایدار باران Rain Cycleدرون ظرف ، یکسری شرایط ایده ال برای رشد کامل و سالم گیاه فراهم می کند. دکتر وارد فهمید که این پدیده امری ضروری برای بازگشت مقداری از آب به گیاه برای جلوگیری از خشک شدن آن است و بعد از گذشت چند هفته گیاه بدون هچگونه مراقبتی به رشد خود ادامه داد وی نیز دو باغ شیشه ای (تراریوم) کوچک تهیه کرد که در آن سرخس و نوعی گیاه از خانواده غلات کاشته بود و آنها را با کشتی به سیدنی استرالیا فرستاد و در طول سفر که به مدت هشت ماه به طول انجامید و علیرغم تغییرات فاحش درجه حرارت در طول سفر گیاهان به خوبی رشد کردند و صحیح و سالم به استرالیا رسیدند و مجدداً در شرایط مشابهی آنها را به لندن باز گرداند و بیش از یکصد و پنجاه سال پیش این ظروف برای رشد و جابجایی گیاهان مورد استفاده قرار می گرفتند و امروزه نیز خیلی از خزانه داران ، باغبانها ، گیاه بازان از این ظروف برای کشت گیاهان استفاده می کنند و بیشتر جنبه تزئینی دارد.
انواع مدل های تراریوم:
مدل آمازون
مدل کلاسیک
مدل استوایی
مدل آمازون : مدل آمازون در واقع یک پالوداریوم میباشد یعنی تلفیقی از تراریوم و آکواریوم. زیبایی این مدل نسبت به مدل های دیگر به خاطر ترکیب شدن آکواریوم با تراریوم دو چندان شده و منظره ای شبیه به مناطق جنگلی آمازون را بوجود آورده است. در قست آکواریوم آن لزوما نباید از ماهی استفاده کرد بلکه میتوان از گیاهان آبزی و انواع دوزیستان بهره برد.
این مدل دارای طرفداران زیادیست چون تعداد علاقه مندان به آکواریوم بسیار است و هنگامی که این دو با یکدیگر تلفیق شوند بهشتی کوچک برای علاقه مندان به طبیعت بوجود خواهد آمد.
کوچکترین اندازه جهت ساخت این مدل مانند مدل استوایی میباشد یعنی طول ۸۰ عمق ۴۰ و ارتفاع ۹۰ سانتیمتر ( توجه داشته باشید که هرقدر عمق کار بیشتر باشد زیبایی آن نیز بیشتر میشود). در مدل آمازون عموما بین ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر فضا جهت آکواریوم در نظر گرفته میشود و ما بقی جهت تراریوم و فضای خارج از آب. از این مدل میتوانید در همه قسمت های منازل ادارات هتل ها روستورانها به عنوان کاری شیک و کم دردسر استفاده کنید.
مزایا :
- قابل اجرا در اندازه کوچک بزرگ و خیلی بزرگ تا ابعاد ۳۰ و ۴۰ مترمربع
- امکان نصب آبنما و بخار سرد
- دارای تنوع گیاهی زیاد بسته به ابعاد کار
- به دلیل کاشت گیاهان در دیواره عمودی دارای تنوع زیاد در طراحی میباشد.
- امکان نگاه داری از انواع دوزیستان و ماهی ها
نگاهداری :
نگاهداری از این مدل بسیار ساده تر از مدل های دیگر است به این دلیل که به خاطر تبخیر آب آکواریوم، فضا همیشه مرطوب تر از مدل های دیگر است و نیازی به اسپری کردن آب نیست فقط در صورت داشتن زمان کافیست روزانه ۴ تا ۵ دقیقه درب آن را برای تعویض هوای داخل آن باز کنید.
مدل کلاسیک : تراریوم مدل کلاسیک ساده ترین و در عین سادگی با جلوه و جذابیت خود چشم هر بیننده ای را مینوازد. این مدل طوری طراحی شده که تقریبا در هر مکانی قابل اجرا میباشد مدل کلاسیک داری ارتفاعی کوتاه میباشد که این باعث امکان نصب آن در مکان های مختلف میشود. کمترین ابعاد برای ساخت این مدل طول ۸۰ عرض یا عمق ۴۰ و ارتفاع ۶۰ سانتیمتر میباشد.
در این مدل گیاهان و تزینات فقط در کف باکس شیشه ای کار میشوند به همین خاطر بلندترین ارتفاع در این مدل ۸۰ سانتیمتر میباشد که در عکس به خوبی مشخص شده است. در مدل کلاسیک بسته یه اندازه کار معمولا در کنار گیاهان از چوب به صورت تنه و سنگ استفاده میشود.
این مدل را میتوان به عنوان دیوار جدا کننده به صورتی که از دو طرف دارای دید باشد و یا کنار دیوار، بر روی اپن آشپزخانه، فضای خالی در داخل دیوار که ارتفاع کمی دارد ویا برروی پایه اجرا کرد. زمان اجرا و هزینه ساخت آن نسبت به مدل های کمتر بوده و سریع تر ساخته میشود.
مزایا :
- هزینه کمتر نصبت به مدل های دیگر
- امکان نصب در هر مکان خصوصا مکانهایی با ارتفاع و عمق کم
- امکان ایجاد تغییر در گیاهان و تزیینات داخلی بعد از طراحی وساخت
- زمان ساخت نسبتا کوتاه
- به علت ارتفاع کم نیاز به رسیدگی خاص مانند اسپری کردن روزانه و یا هفتگی آب را ندارد و زمان آبیاری أن طولانی میباشد.
معایب :
- امکان نصب آبنما ندارد
- گیاهانی که در این مدل کاشته میشوند معمولا کوتاه بوده و نصبت به مدل های دیگر تنوع کمتری دارد (تنوع گیاهان در این مدل حدودا ۲۰ تا ۳۰ گونه میباشد)
مدل استوایی: تراریوم مدل استوایی همانطور که از نامش پیداست تداعی کننده نمایی از جنگلهای استوایی برای ماست. مدل استوایی پرطرفدارترین مدل دربین تراریوم های شرکت ویواریا میباشد و علت آن را میتوان در تطبیق پذیزی بالا، زیبایی و قابلیت ساخت و طراحی متنوع آن جستجو کرد.
کوچکترین اندازه جهت ساخت این مدل دارای ابعادی به طول ۸۰ عمق ۴۰ و ارتفاع۹۰ سانتیمتر میباشد.
در این مدل علاوه بر کف باکس شیشه ای در دیواره پشتی آن نیز گل و گیاه کاشته میشود به صورتی که دیواره پشت با مواد مخصوص به شکل صخره ساخته میشود و با گیاهان و انواع شاخه ها تزیین میشود. از این مدل میتوان به صورت جدا کننده کامل دو محیط به صورت نمای یک طرفه و دو طرفه استفاده کرد. این مدل قابل نصب در همه مکان ها خصوصا داخل دیوارها با ارتفاع بلند و کوتاه میباشد. همچنین از این مدل میتوان بر روی پایه کنار دیوار در لابی منازل، ادارات، هتل ها و رستوران ها استفاده کرد. تنوع گیاهان در آن زیاد و امکان نصب آبنما را نیز وجود دارد.
مزایا :
- قابلیت اجرا در اندازه کوچک بزرگ و خیلی بزرگ تا ابعاد ۳۰ و ۴۰ مترمربع
- امکان نصب آبنما و بخار سرد را دارد.
- دارای تنوع گیاهی زیاد بسته به ابعاد کار
- به دلیل کاشت گیاهان در دیواره عمودی دارای تنوع زیاد در طراحی میباشد.
- امکان نگاه داری از انواع خزندگان را دارا میباشد
نگاهداری :
اسپری کردن آب به صورت روزانه یا هفتگی که این کار فقط جهت رشد سریع تر و شادابی دوچندان گیاهان شما انجام میشود اما انجام ندادن آن نیز باعث مشکل در گیاهان نخواهد شد و فقط روند رشد کندتر میشود. اگر امکان این را دارید که روزانه ۳ تا ۴ دقیقه دربهای تراریوم را باز کرده و هوای تازه وارد آن کنید سلامتی گیاهان شما چند برابر میشود اما این کار را زمانی انجام دهید که حداقل هفته ای یک تا دو بار گیاهان را اسپری آب میکنید. در غیر این صورت نیازی به این کار نیست (توجه داشته باشید که کلا تراریوم طوری طراحی شده که کمترین نیاز به رسیدگی را داشته باشد و مواردی که ذکر میشود لازم الاجرا نمیباشد و فقط جهت شادابی و تراوت بیشتر گیاهان شماست)
نحوه ساخت تراریوم:
اندازۀ ظرفها باید طوری انتخاب شوند که بزرگی آن برای احاطۀ ۲ یا چند گیاه کافی باشد. مثل تنگ ماهی، ظرف شیشه ای شکلات، آکواریوم، ظرفهای شیشه ای مربا یا بطری بزرگ.
برای افراد مبتدی، پیشنهاد می شود که یک ظرف بزرگ و در باز مانند آکواریوم انتخاب شود. کارکردن داخل آن بسیار آسان است و با کسب تجربه شا می توانید از چوبهای بلند و یا بیلچه برای کاشتن گیاهان در ظروفی که دهانه آن کوچک است استفاه کنید.
هر ظرف تمیز می تواند برای ساختن تراریوم استفاده شود. نیاز اصلی این است که مانع دخول آب شود. چیزهائی را انتخاب کنید که به اندازه کافی برای جا دادن گیاهان بزگ باشند و سرپوش آن طوری باشد که مانع خروج رطوبت گردد. کوزه، بطری، آکواریوم ظرفهائی هستند که بطور معمول مورد استفاده قرار میگیرند. طراحی های دیگر مانند بلوکهای شیشه ای می توانند به دکور منزل زیبائی ببخشند.
ظرف باید شفاف باشد، زیرا ظروف رنگی و یا کرد نور را کاهش می دهند و در رشد گیاه دخالت می کنند.
ظروف می توانند باز یا بسته باشند . گیاهان در ظروف بسته باید رطوبت بالا را بتوانند تحمل کنند. ظروف با درب بزرگ بدون پوشش ممکن است مورد استفاه قرار بگیر اما احتیاج دارد به آبیاری متناوب برای اینکه رطوبت را حفظ کنند. تراریوم های باز خشک هستند و کمتر دچار بیماریهای می گردند.
کاربرد مخازن و ظروف چهار گوش برای ساخت تراریوم
به دلیل شکل خاص ظروف چهار گوش ، کار کردن با آنها آسانتر بوده و در بین ظروف چهارگوش میتوان از آکواریوم به عنوان گزینه ای مناسب یاد کرد.
آکواریوم کهنه و نشت دار نیز میتواند در این خصوص به خوبی مورد استفاده قرار گیرد و درزهایش را با چسب آکواریوم ، ترمیم و بازسازی کرد.اگر در نظر داریم که آکواریومی برای کار طراحی یا سفارش دهیم بهتر است انواع باریک و بلندش را در نظر بگیریم تا بتوان به راحتی بر روی طاقچه پنجره اتاق قرار داده شود.
در صورتی که تمایل و توان ساخت را داشته باشید میتوانید خود با شیشه به ساخت اکواریوم مطلوبتان اقدام کنید .اگر امکان تهیه تلق ضخیم و شفاف وجود داشته باشد از شیشه بهتر است زیرا از شیشه سبکتر بوده و ظریف کاریهای بیشتری در آن میتوان به کار بست.
اگر مایل به داشتن مخازن و ویترین های قدیمی باشیم میتوانیم به عتیقه فروشیها سر زده و ظرف مناسب خود را انتخاب کنیم. در این جور مکانها ، ویترین های قدیمی در ابعاد و اشکال مختلفی دیده میشود ، انواعی که مستقیما روی زمین قرار داده میشوند ، پایه دار ، یا انواعی که به دیوار آویزان میشوند و انواعی که برای روی میز مناسب هستند.
چهارچوب این ویترینها از چوب بلوط ، گردو یا فلز ساخته شده که دیواره همه آنها از شیشه است و معمولا دری دارد که بوسیله لولا به حرکت در میاید.این ویترینها میتوانند باغهای شیشه ای زیبایی را ایجاد کنند خصوصا اگر روشنایی اتاقمان زیاد باشد.
کاشتن و نگهداری گیاه در بطریهای شیشه ای دهان گشاد جالب و در عین حال مشکل است. بهتر است وقتی کمی تجربه و مهارت در ایجاد تراریوم یافتیم به سراغ بطریها برای ایجاد تراریوم برویم .
کاشت گیاه در درون بطری به تکنیک و وسایل خاص خود نیازمند است و از اینرو اگر مایلیم از بطری برای ایجاد تراریوم بهره ببریم بهتر است حداقل بطری دهان گشادی را انتخاب کنیم که بتوانیم به راحتی دستمان را درونش فرو برده و در آن کار کنیم.
نکته مهم در کاشت گیاه در درون بطری این مطلب است که نوع گیاه و اندازه آن باید دقیقا مورد نظر و توجه قرار بگیرد. زیرا گیاه کاشته شده در درون بطری تقریبا از دسترس ما خارج بوده و امکان هرس و کوتاه کردنش وجود ندارد.
تراریوم با استفاده از بطری استوانه ای
برای کاشت گیاه در بطری باید اندازه نهایی گیاه پس از رشد کامل در نظر گرفته شود و متناسب با آن بطری مناسبی انتخاب و تهیه شود.
البته در بطریهایی که دهانه گشادی دارند امکان هرس گیاه وجود دارد و کاشت گیاهان هرس شدنی نظیر پودوکارپوس و گیاهان پاکوتاهی نظیر گلوکسینیا مانعی ندارد.
از نظر شکل بطری نیز انتخابهای متعددی در پیش رویمان قرار دارد. از تنگهای کریستالی گرفته تا شیشه های قدیمی مربا و نوشیدنیهای مختلف .
تراریوم با استفاده از بطری دراز
حتی نیازی نیست که کف بطریها مسطح باشد. بطریهایی که قسمت تحتانیشان مدور است برای آویز جالب است و بدیهی است که وسیله ای که برای اویز کردن انتخاب میشود باید توانایی نگهداری باغ شیشه ای یا تراریوم تازه ساخته و احیانا آبیاری شده را داشته باشد.
بطریهای دهانه تنگ را میتون بدون درپوش نگهداشت زیرا رطوبت زیادی از دست نمیدهند.
تراریوم با استفاده از بطری ‘گرد دهان تنگ
اگر مشاهده شد که گیاه در درون بطری طراوت خود را از دست میدهد میتوان دهانه بطری را با چوب پنبه مسدود کرد.
تعدادی از ویترینهای قدیمی درپوش ندارند و رطوبت موجود در ان بسیار سریعتر از دسترس خارج میشود. در این خصوص باید توجه داشت که از گیاهانی استفاده شود که به رطوبت کمتری احتیاج دارند مانند خانواده کاکتوسها، در غیر اینصورت برای حفظ رطوبت باید از درپوش مناسبی استفاده کرد.
قبل از کاشت ظرف را استرلیزه کنید. آنرا با آب گرم و صابون خوب شستشو دهید. اگر از ظرفهای تمیز شیشه ای تجاری استفاده می کنید اجازه دهید که درب ظرف چندین روز قبل از کاشت باز باشد.
ذغال چوب:
از ذغال چوب برای جذب بوی نامطبوع ظرف استفاده می گردد.
· پارچه پرده ای فایبر گلاس یا جوراب زنانه نایلونی:
این مواد برای جلوگیری از فرو نشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی استفاده می شوند.
· چوبهای بلند می توانند مفید باشند. طول مناسب بستگی دارد به ارتفاع ظرفی که برای تراریوم بکار می رود. آنها می توانند مورد استفاده قرار بگیرند برای حقر چاله هایی که برای کاشت گیاهان بکار می روند.
· ممکن است شما از قاشق بزرگ آشپزخانه در جابجایی خاک و مواد زهکشی و از چنگال برای شیار بازکردن استفاده کنید.
· اگر دهانه ظرف مورد استفاده ما خیلی کوچک باشد از یک قیف کاغذی یا فویل آلومینیومی برای ریختن خاک به داخل ظرف استفاه کنید.
· قیچی خانگی می تواند کمک کند برای حرس گیاهان قبل از اینکه کاشته شوند.
· یک اسپری آب پاش برای آب دادن به تراریوم می توند مورد استفاده قرار بگیرد.
طرز تهیه تراریوم:
مرحلۀ اول:
ظرف مورد نظر ار انتخاب کرده، آنرا تمیز و خشک می کنیم. یک لایه سنگریزه داخل ظرف می ریزیم. سعی می کنیم مقدار بیشتری از سنگریزه ها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشند. این کار به زهکشی بهتر کمک می کند.
زهکشی مناسب ضروری است رای اینکه مطمئن شویم که خاک بیش از حد اشباع نشود که باعث شود ریشه پوسیده شود و گیاه شما از بین برود. میزان مواد زهکشی بستگی به اندازه و شکل ظرف دارد. با توجه به اندازۀ ظرف شما می توانید که لایه ۱ اینچی از مواد را در ته ظرف پخش کنید، بطوریکه تمام ظرف را بپوشاند. (کوچکترین حالت) برای ظرفهای عمیق یا بزرگ حتی لایه ای تا ۳ اینچ نیز ممکن است مورد استفاه قرار بگیرد.
گاهی قبل از لایه سنگریزه، لایه نازکی از خزه در ته ظرف قرار می دهند.
مرحلۀ دوم:
برای جذب بوهای ناخوشایندی که موقع آبیاری ایجاد می شود لایه نازکی از ذغال روی لایه سنگریزه های می ریزیم.
مرحلۀ سوم:
قرار بودن یک لایه مواد غیر طبیعی روی زهکش لایه ای را ایجاد می کند که از فرو نشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی جلوگیری می کند. مواردی مثل پارچه های پرده ای فایبر گلاس، جورابهای زنانه نایلونی یا پرده دور انداختنی، موارد خوبی هستند. چون دارای خلل و فرج کافی برای عبور آب هستند که هم خاک و ذرات را نگه می دارند و هم زود فاسد نمی شوند.
گاهی از خزه اسفاگنوم نیز به این منظور استفاده می شود.
مرحلۀ چهارم:
به مقدار کافی خاکی تمیز و استرلیزه شده که تقریباً ۵/۱ تا ۴/۱ حجم ظرف را پر می کند، اضافه می کنیم. برای دادن جلوه بیشتر به تراریوم، خاک را بطور مسطح در ظرف نمی ریزیم، بلکه آنرا شیبدار و تپه مانند می ریزیم تا گیاهان در سطوح مختلف قرار گیرند. خاک را از پشت به سمت جلو شیبدار کنید. معمولاً اختلاف سطح بین خاک جلو خاک عقب ۱ تا ۲/۱ اینچ می باشد. اگر چه، اگر تراریوم دایره ای است، شما می توانید سطح صافی را برای کشت داشته باشید.
می توان از خاکهای گلدانی بسته بندی شده که استرلیزه هم هستند استفاده کرد یا اینکه از مخلوط خاک باغچه و پیت ماس محیط کشت را تهیه کرد.
خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد.
برای تراریوم نواحی گرمسیری با گیاهان شاخ و برگدار، یک قسمت خاک، یک قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت استفاده کنید. اگر شما می خواهید یک باغ کاکتوس ایجاد کنید از خاک زبر که از یک قسمت خاک و یک قسمت شن تشکیل شده است استفاده کنید.
برای از بین بردن عوامل بیماری زا در خاک تهیه شده می توان به روش زیر عمل کرد:
ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید. سپس آنرا تحت دمای ۲۰۰ درجه فارنهایت به مدت ۲۰ دقیقه قرار دهید. هر ۵ دقیقه یکبار نیز خاک را به هم بزنید. به این ترتیب خاک استرلیزه خواهد شد.
خاک مورد استفاده تان را قبل از استفاده مورد آزمایش قرار دهید، به این صورت که آنرا با دست فشار دهید، اگر به راحتی فشرده شود مقداری پرلیت و وری کولات برای کمک به زهکشی به خاک اضافه کنید.
خاکی که به تراریوم اضافه می شود نسبتاً خشک باشد، در غیر اینصورت به دیواره ها می چسبد.
خیلی از اوقات خاک می تواند با طراوت شود به وسیله بریدن لایه بالایی خاک و اضافه کردن خاک تازه.
مرحله پنجم:
بعد از تهیه محیط کشت و قرار دادن در ظرف، نوبت به انتخاب و کاشت گیاهان می رسد.
دنبال گیاهانی باشد که رشد کم و برگهای کوچک داشته باشند. برای تهیه تراریوم،گیاهانی باید انتخاب شوند که علاوه بر دارا بودن شاخ و برگ زیبا، رشد کندی داشته باشند. همچنین توانایی تحمل رطوبت زیاد هوا و خاک، و نور کم را هم داشته باشند. ما در تراریوم گیاهانی را می توانیم پرورش دهیم که به درجه رطوبت بالایی،نیاز دارند. که در غیر اینصورت در هوای خشک خانه این گیاهان از بین می روند.
تعدادی از گیاهانی که می توان از آنها در تهیه تراریوم استفاده کرد عبارتند از : کالاته آ، پیرومیا، سرخس، فیتونیا، پتوس، کاماادورا، سارانتا، کراسولا یا گیاهانی مثل بنفشه، توت فرنگی وحشی و …
کاکتوس، گیاهان گلدار گرمسیری یا یک ترکیب از گیاهان رنگارنگ برای استفاده در تراریوم مناسب هستند. گیاهان به رشد پیوسته و آرام نیاز دارند، همچنین باید توانایی همزیستی با گیاهان همراهشان را در شرایط یکسان داشته باشند. هرگز از ترکیبی از گیاهان که نیازهای رشد مختلفی دارند استفاده نکنید. گیاهانی را انتخاب کنید که از لحاظ واریته، اندازه، بافت و رنگ احتیاجاتشان مشابه یکدیگر باشد.
بهتر است گیاهانی مورد استفاده قرار بگیرند که از لحاظ اندازه مناسب برای ظرف انتخاب شده باشند. گیاهانی که دارای رشد کم هستند به دستکاری و نگهداری کمی نیاز دارند. اگر شما می خواهید که توجه بیشتری به آنها داشته باشید می توانید گیاهانی که رشد بیشتری دارند را آزمایش کنید. آنها به تربیت بیشتر و مداوم نیاز دارند اما شما می توانید تنوع بیشتری در تراریوم خود داشته باشید.
اگر ظرف تراریوم طوری است که تمام سطوح شفاف بوده و دارای دید است باید گیاهان بزرگتر را نزدیک به مرکز کاشت. اما اگر فقط ۲ یا ۳ سطح آن دیده می شود، گیاهان بلند تر باید در قسمت دیواره پشتی جای داده شوند .
ترتیب گیاهان را بوسیله حرکت آنها در داخل ظرف (اگر دهانه ظرف بزرگ باشد) یا محل بازی که اندازه آن مشابه تراریوم باشد تعین کرد .
گیاهان نباید خیلی نزدیک هم کاشته شوند، بلکه باید فضای کافی برای هر کدام از آنها در نظر گرفته شود.گیاه باید طوری مستقر شود که پایه گیاه همسطح سطح بالای خاک باشد . اجازه ندهید که پایه گیاه بالاتر از سطح خاک قرار گیرد.
گیاهان گرمسیری و جنگلی در تراریوم بسته ویا دریچه دارمورد استفاده قرار بگیرد. گیاهان آبدار و شاداب در ظرفهای باز مورد استفاده قرار بگیرد .
بسیار مهم است که گیاهان فاقد حشره یا بیماری باشند .هر برگ آسیب دیده یا زرد یا هر برگی که نشان از آسیب حشره یا بیماری دارد را فوراً جا به جا کنید.اگر بیماری برای شما دارای اهمیت است گیاهان را در یک بسته پلاستیکی برای دو هفته قبل از کاشت در تراریوم قرار دهید، اگر بیماری وجود داشته باشد روی شاخ و برگ و ساقه نمایان می شود. سریعا گیاه را در ظرف بکارید، تا ریشه های بدون حفاظ خشک نشوند .
وقتی در یک ظرف با دهانه عریض کشت می کنید از قاشق برای در آوردن خاک استفاده کنید. اگر از ظرفی با دهانه باریک استفاده می کنید باید روشی برای قرار دادن گیاه در تراریوم ایجاد کنید. برای وارد کردن نباتاتی که ریشه آنها بزرگ است آنها را داخل کاغذ یا پارچه پیچانده و فرم می دهند . از یک انبر بلند و باریک یا چوبی که انتهای آن سیم حلقوی بسته شده است استفاده کنید. با این چوب چاله را قبل از کاشت حفر کنید و بعد از کاشت چاله را پر کنید و اطراف آن را به آرامی فشار دهید . ک چوب بلند که انتهای آن یک چوب پنبه قرار دارد وسیله مناسبی برای محکم کردن خاک اطراف گیاه است .
بر خلاف باغ لازم نیست که ریشه ها را شل و نرم کنید. در تراریوم نمی خواهیم که گیاهان رشد سریع داشته باشند و باقی ماندن ریشه ها به صورت گلوله ای متراکم باعث می شود که رشد گیاهان آهسته باشد .
مرحله ششم :
بعد از کاشت گیاهان، می توان تراریوم را با استفاده از تخته سنگ، چوب شکسته، خزه و چیزهای دیگر تزئین کنیم. با این عمل یک دنیای کوچک زندگی گیاهی ترسیم می شود.
مرحله هفتم :
ظرف را با در پوش یا سینی شیشه ای بپوشانید. در این مرحله ارتباط با محیط قطع می شود و جنگل بارانی مینیاتوری ایجاد می شود .
مرحله هشتم :
هر گیاهی را که شروع به پوسیدگی می کند جابجا کنید . پوسیدگی معمولاً در اثر رطوبت زیاد بوجود می آید. اگر این اتفاق در تراریوم بسته بیفتد در پوش را حرکت دهید تا ظرف خشک شود. تراریوم بسته را در هفته اول بعد ازکاشت در نظر بگیرید. در این زمان غالباً بیماریها شروع می گردد. هر برگی که می میرد یا گیاهی که شروع به پوسیدگی می کند باید سریع از بین برود قبل از اینکه مشکل به سایر گیاهان نیز سرایت کند. در بیشتر حالات، بعد از چند هفته تراریوم استقرار پیدا می کند و خطر بیماری ها کاهش پیدا می کند .
نظارت خود را برای برگهایی که می افتد و یا هر قسمتی از گیاه که دچار پوسیدگی می شود ادامه دهید.
توصیههای مهم برای نگهداری از کشت درون شیشه ای :
کود :
عدم موفقیت بسیاری از تراریوم ها در نتیجه کود بیش از اندازه می باشد . کمتر از یک سال بعد از کاشت برنامه ای برای کود دادن نداشته باشید .اگر گیاهان به زردی گراییده شوند و با قدرت رشدشان بدون هیچ دلیل مشخصی کم شود، کود سبکی که به صورت محلول با آب است به نسبت ۴/۱ گیاهان خانگی داده شود .
آبیاری :
پس از کاشت، گیاهان را با اسپری آبیاری کرده، که در این صورت برگهای آنها نیز تمیز می شوند. آبیاری شدید باعث از بین رفتن گیاهان می شود. هیچگاه آب را به طور مستقیم روی تراریوم نریزید، زیرا محلی برای زهکشی که آب از آن خارج شود وجود ندارد. آب به مقداری اضافه کنید که فقط خاک مرطوب شود. هیچگاه آب جمع شده در زیر لایه سنگریزه نداشته باشید. زیرا آب باعث خواهد شد که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شود. وقتی که کناره های ظرف خشک هستند و هیچ رطوبتی در کناره ها آشکار نیست، مقدار کمی آب اضافه کنید .
اگر در اثر آبیاری زیاد فضای داخل ظرف مه آلود شود ،در ظرف را بر می داریم تا آب اضافی تبخیر شود، سپس در ظرف را می گذاریم .
وقتی که گیاهان برای اولین بار در تراریوم کاشته می شوند، تراریوم شروع به ایجاد آب و هوای مناسب گیاه می کند. گیاهان رطوبت را از برگهایشان از دست می دهند که روی شیشه متمرکز می شود و دوباره به خاک بر می گردد. این چرخه باعث می شود که تراریوم برای مدتها احتیاج به آبیاری نداشته باشد. در تراریوم های بسته فاصله آبیاری می تواند ۱ ماه یا بیشتر باشد. در بیشترین حالت، به آبیاری در هر دو هفته یک بار نیاز دارید، که این به شرایط بستگی دارد .
نور :
تراریوم را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید. اجازه تابش مستقیم باعث افزایش درجه حرارت داخل تراریوم می شود و باعث سوختگی گیاه خواهد شد .
تراریوم را در جایی قرار دهید که نور غیر مستقیم کافی داشته باشد. پشت پنجره های شمالی بهترین مکان خواهد بود بیشتر گیاهان که برای تراریوم مناسب هستند به نور بیش از اندازه نیاز ندارند، اما مقدار نور باید خوب باشد اگر تراریوم در محلی قرار دارد که نور در آنجا پایین است، نور مصنوعی اضافه کنید. یک لامپ w 100 در داخل تراریوم و یا لامپ فلوراسنت بالای تراریوم می تواند مفید باشد. در جایی که نور بیرونی ضعیف است، نور مصنوعی را ۱۶ تا ۱۸ ساعت در روز داشته باشید.
برای اینکه گیاهان بر اثر نور به یک سمت خم نشوند باید جای ظرف را هر چند وقت یک بار تغییرداد و جهت آن را نسبت به نور عوض کرد.
لابه بندی قسمت های زیرین تراریوم را به ترتیب زیر انجام دهید اگر مطلب بالا را متوجه نمیشوید
لایه اول(لایه زیرین):
سنگریزه که میتونید ابتکارو سلیقه به خرج بدین چون ظرفمون شیشه ایه وسنگاتون دیده میشه.میتونید از سنگای شیشه ای که تو بازار با رنگای متنوع موجوده استفاده کنید.یا حتی سنگای طبیعی که از بیرون جمع میکنید.
توجه کنید خیلی درشت نباشن که نصف شیشتونو بگیرن.در حدود ۳سانت از ارتفاع شیشه کافیه.
البته لزومی نداره کاملا مسطح ته شیشه قراربگیره.میتونید هرشکلی که خواستید بهش بدید تا از بیرون خوشگل دیده بشه.این لایه در واقع زهکش گلدانمونه.یعنی آبای اضافی از لایه های بالایی براحتی از این لایه عبور میکنه و نمی زاره ریشه بخاطر آب زیاد خفه بشه.
لایه دوم:
یه لایه توری.از هر تور بی مصرف توی خونه یا از پارچه نازک میتونید استفاده کنید این لایه رو به اندازه ببرید تا از شیشه دیده نشه تاکارتون تمیزدیده شه.اینم واسه جلوگیری از آبشویی خاکه.
لایه سوم:
اگه اهل پیک نیک باشید حتما زغال تو بساطتون هست.روی تور یه لایه نازک زغال میریزیم.زغالو خرد کنید تقریبا اندازه نخود.
لایه چهارم:
مهمترین لایه است یعنی خاک.که متشکله از ۱ قسمت ماسه ساختمان+۱قسمت خاکبرگ+۲قسمت خاک باغچه.خاکبرگ آماده تو گلفروشی ها هست که زیادم گرون نیست(بسته ای ۵۰۰ تومن)یه بسته کافیه زیادم هست.واسه درست کردن این ترکیب از یه پیمانه استفاده کنید واین نسبتارو رعایت کنید.حالاکه آمادش کردید باید استریلش کنیدآخه ممکنه خاکتون دارای بذور علفهای هرز یا تخم حشرات و سایر موجودات مزاحم باشه بنابراین خاکتونو روی روزنامه پهن شده روی سینی فر پخش کنید و بذارید توی فر.۳۰ دقیقه در دمای ۱۸۰ درجه فارنهایت.
خاک را تا ارتفاعی بریزید که پایین تر از نصف گلدان باشه.حالا گیاهتون که قبلا ریشه دارش کردید توش بکارید.
نرم افزار: garden planner
تراز: مبتدی
محدودیت: ورودی نقشه
گرافیک: متوسط
کاربرد: ارائه سریع و شماتیک طرح اولیه
نخستین پارک بازی کودکان، الهام گرفته از بازی پرطرفدار “انگری بردز”( Angry Birds) در فنلاند، بازگشایی شد.
در سپتامبر سال گذشته نیز در چین، پارک مشابهی افتتاح شد که مجوز قانونی برای تاسیس آن نداشت.
شخصیتهای “Angry Birds” در کشور فنلاند طراحی و متولد شدهاند و مسئولین این کشور برای ترغیب طرفداران بازی، این پارک را طراحی کردهاند.
گفته شده که در این پارک عروسکهای پرندگان این بازی در رنگها و شکلهای مختلف به نمایش درآمده است و هالیوود نیز قصد دارد در آیندهای یک فیلم را بر اساس این بازی پرطرفدار بسازد.
.: Weblog Themes By Pichak :.